Advanced search Advanced search
230

John II Casimir, Tymf Bromberg 1664 AT - SALVS:

VF+
add Your note 
Lot description
Grade: VF+
Reference: Kopicki 1792

SERVATA SALVS: na awersie, A-T z boków tarczy herbowej.


Awers: trzyliterowy monogram króla Jana Kazimierza ICR

DAT PRETIVM SERVATA SALVS POTIORQ METALLO EST

Rewers: czteropolowa tarcza z Orłem, Pogonią i z herbem Wazów

MONETA NOVA ARG REG POL

Moneta zawdzięczająca swoją nazwę pochodzącemu z Dolnej Saksonii, mincerzowi - Andrzejowi Tymfowi. Jego przybycie do Polski zbiegło się w czasie z reformą monetarną w Rzeczpospolitej. Tymf początkowo administrował mennicami we Wschowie i Poznaniu, gdzie wybijał duże ilości monet srebrnych. Dla odróżnienia wyrobów z obu mennic na monetach wschowskich, oznaczonych literami MW wybijał popiersie królewskie w laurze, a na poznańskich, oznaczonych własnymi inicjałami AT – popiersie króla w koronie. W czasie potopu szwedzkiego, Tymf został zmuszony do zamknięcia w 1655 roku mennicy wschowskiej. Ukrywający się w tym czasie na Śląsku, król Jan Kazimierz bardzo potrzebował pieniędzy na cele wojenne i w związku z tym sprowadził Tymfa do Opola nakazując mu ukończenie budowy mennicy opolskiej. Efektem tego w 1657 Tymf rozpoczął bicie nowych śląskich monet pod stemplem polskim. 5 lipca 1659 roku Andrzej Tymf, otrzymał nominację na generalnego wardajna (kontrolera) wszystkich mennic koronnych i tym samym został przełożonym swojego największego rywala Tytusa Liwiusza Boratiniego. W ciągu 8 lat pełnienia tejże funkcji Tymf zgromadził bardzo pokaźny majątek. Rok później na rozkaz podskarbiego przejął mennice poznańską, a wkrótce w jego zarząd (za pośrednictwem brata Tomasza) przeszła też mennica w Bydgoszczy. Za swoje zasługi dla korony otrzymał też starostwo piaseczyńskie pod Warszawą. Dowodem ogromnych wpływów  Tymfa i jego dotarcia na szczyt, była umowa z 5 maja 1662 roku, oddająca mu w dzierżawę wszystkie mennice koronne. Dzięki tej umowie Tymf stał się prawdziwym hegemonem finansowym w Polsce pod rządami króla Jana Kazimierza. Targana licznymi wojnami Rzeczpospolita potrzebowała szybko dużej gotówki na armię i pokrycie kosztów zaciężnych żołnierzy. Tymf zaproponował więc: „srebrną monetę w niższej cenie bić, a wyższej wydawać”. Pomysł naturalnie spodobał się królowi i Tymf został upoważniony do bicia na masową skalę złotówek o obniżonej wartości. W latach 1663–1666, Tymf wypuścił złotówki o łącznej wartości ponad 6 milionów (ponad dwukrotność dochodu skarbu państwa). Złotówki te nominalnie miały wartość 30 groszy, a w rzeczywistości dzięki niskiej zawartości srebra warte były najwyżej 10–15 groszy za sztukę. Monety nosiły charakterystyczny napis „DAT PRAETIVM SERVATA SALVS POTIORQVE METALLO EST” („Ocalenie ojczyzny daje tu cenę i lepsze jest od kruszcu”). Tymfy wraz z boratynkami stały się symbolem upadku gospodarczego Rzeczpospolitej.

Auction
VII SNMW Auction
gavel
Date
27 February 2021 CET/Warsaw
date_range
Start price
16 EUR
Grade
VF+
Hammer price
48 EUR
Overbid
303%
Views: 59 | Favourites: 4
Auction

Salon Numizmatyczny Mateusz Wójcicki

VII SNMW Auction
Date
27 February 2021 CET/Warsaw
Lots bidding

All lots are listed to bid

Buyer's premium
18.00%
Bid increments
  1
  > 10
  100
  > 20
  300
  > 50
  1 000
  > 100
  3 000
  > 200
  8 000
  > 500
  21 000
  > 1 000
  52 000
  > 2 000
  100 000
  > 5 000
  210 000
  > 10 000
  520 000
  > 20 000
  1 000 000
  > 50 000
 
Terms and Conditions
About the Auction
FAQ
About the Seller
Salon Numizmatyczny Mateusz Wójcicki
Contact
Salon Numizmatyczny Mateusz Wójcicki Sp. z o.o.
room
Zwiadowców 9
52-207 Wrocław
phone
+48 71 30 70 111
Opening hours
Monday
09:30 - 17:00
Tuesday
09:30 - 17:00
Wednesday
09:30 - 17:00
Thursday
09:30 - 17:00
Friday
09:30 - 17:00
Saturday
Closed
Sunday
Closed
keyboard_arrow_up