Advanced search Advanced search
1502

Jan II Kazimierz 1649-1668, Kontrmarka z popiersiem Jan II Kazimierza, cięta w stylu ortów bydgoskich, RRR.

VF
add Your note 
Lot description
Grade: VF
Wybita na oldenburskim guldenie, waga 19,32 g, dziura, patyna, unikat. W historii polskiej numizmatyki kontrmarkowanie monet to proceder nader rzadki. Pomijając XVIII czy XIX wieczne zjawisko cechowania monet przez szlachtę lub ziemiaństwo w celu wytworzenia pieniądza dominialnego, oficjalne państwowe lub miejskie kontrmarki należą do przypadków wyjątkowo rzadkich. Proceder ten jest mało zbadany. Ze względu na częstsze występowanie opisane zostały dwa przypadki znaczenia monet. Pierwszy miał miejsce za panowania Zygmunta Augusta. Talary i półtalary, zwrócone przez króla Hiszpanii, Filipa II, tzw. Sumy Neapolitańskie, zostały oznaczone kontrmarką z ligaturą królewską oraz datą 1564. Zabieg ten miał na celu potwierdzenie pełnowartościowości obcej, nietypowej monety i natychmiastowe wprowadzenie jej do biegu w związku z wojną litewsko-moskiewską. 23 lata później, zbuntonane miasto Gdańsk, będąc oblegane przez wojska Stefana Batorego, na zlecenie senatu dokonało kontrowania dukatów w celu zwiększenia ich wartości. Pruskie monety lenne z nabitym gmerkiem mieszczańskim traktuje jako XIX wieczne wynalazki numizmatyczne. Parę lat temu, w sprzedaży Damiana Marciniaka znalazł się rubel Katarzyny II z ogromną, nieopisaną dotąd kontrmarką miasta Gdańska pochodzącą z końca XVIII w lub nawet z początku XIX w. Proceder oznaczania monet istniał nie tylko w Europie Zachodniej ale również w RP. Na pewno oprócz znanych dziś bardzo rzadkich numizmatów, istniały inne emisje które nie przetrwały do dnia dzisiejszego, lub nie zostały jeszcze zidentyfikowane. Moim zdaniem, przykładem nowo odkrytej, spektakularnej aukcji kontrowania monet jest floren miasta Oldenburg z nabitą centralnie kontrą z głową Jana Kazimierza. Okrągły stempel o średnicy mm zdobi głowa króla w wieńcu laurowym, wykonana w stylu ortów bydgoskich z roku 1651, będących produktem pracowni Jana Hoehna Młodszego. Pole stempla przy obrzeżu ograniczone jest gustownym sznurem. Wszystko przygotowane niezwykle fachowo i starannie. To nie produkt prowincjonalnego rytownika, to zaawansowany wyrób fachowca dysponującego narzędziami i wiedzą. Poprzez zbieżność stylów powstanie stempla należy określić na czas zbliżony do emisji bardzo charakterystycznych ortów bydgoskich przypadający na Powstanie Chmielnickiego na Ukrainie. Ze źródeł historycznych wiadomo, że korpus interwencyjny na Rusi borykał się z wielkimi problemami finansowymi. Rzeczpospolita nie była w stanie poradzić sobie z uchwalaniem i egzekwowaniem zbierania podatków. Nieopłacone wojsko buntowało się. Prowadzenie wojny przeciwko rebelii kozackiej było niemożliwe. Być może ktoś wpadł na pomysł zwiększenia wartość guldena do talara co nie powodowałoby znacznych strat u akceptujących monety o przymusowym kursie. Wszystkie monety o formacie guldena, liczne emisje miast Emden, Oldenburg, Kampen, Zwole, Daventer, nie były standardową, masową monetą będącą w obiegu na terenie RP. Były przeznaczone do handlu z Portą Ottomańska jak i ich lennikami. Pełno ich na terytorium Mołdawii oraz w większości Chanatów Tatarów. Stanowią liczny dodatek do słynnych talarów lewkowych, będących podstawową monetą bitą do handlu zbożem z Turkami. Poprzez wymianę handlową guldeny wchodziły na teren RP, ale tą samą drogą wracały za inne dobra importowane przez Lachistan. Jej autentyczność nie budzi moich wątpliwości.
Auction
Auction 16
gavel
Date
20 September 2019 CEST/Warsaw
date_range
Start price
806 EUR
Grade
VF
Hammer price
2 544 EUR
Overbid
315%
Views: 241 | Favourites: 5
Auction

Poznański Dom Aukcyjny

Auction 16
Date
20 September 2019 CEST/Warsaw
Lots bidding

All lots are listed to bid

Buyer's premium
15.00%
Not less than 0 PLN for this lot
Bid increments
  1
  > 10
  200
  > 20
  500
  > 50
  1 000
  > 100
  5 000
  > 200
  10 000
  > 1 000
  50 000
  > 2 000
  100 000
  > 5 000
 
Terms and Conditions
About the Auction
FAQ
About the Seller
Poznański Dom Aukcyjny
Contact
Poznański Dom Aukcyjny, Sergiusz Stube
keyboard_arrow_up