Prywatne kolekcje sztuki

„Kolekcjonerstwo jest z ducha twórczością, a kolekcjoner i artysta są powodowani podobnie płynącą energią. Jeśli są cechy niezbędne dobrego kolekcjonera, nie zalicza się do nich z pewnością zamożność, ani nawet chęć posiadania rzeczy na własność. Instynkt posiadania i tak pozostaje najsilniejszym z motywów ludzkich działań. Podstawowa jednak i nie do ominięcia wydaje się indywidualność zbieracza i jego smak.”

Kolekcjonowanie dzieł sztuki to pewnego rodzaju rytualna konsumpcja z szeregiem korzyści kulturalnych. Z definicji to jedno z najbardziej ekskluzywnych i najdroższych „hobby”. Prywatne kolekcje sztuki są wypadkową kilku rzeczy – zamiłowania do sztuki, potrzeby ulokowania pieniędzy, a przede wszystkim, co najważniejsze, pasji. Sztuka to wyjątkowa dziedzina, jeśli nie ma się do niej serca, nie będzie łatwo, a raczej to w ogóle niemożliwe, wejść z nią w jakiekolwiek relacje. Chęć zysku w tym przypadku to zły doradca, jeśli to jedyny powód można zapomnieć o poważnym zbiorze dzieł sztuki. Najwybitniejsi kolekcjonerzy to totalni pasjonaci, dla których sztuka to nie inwestycja, a skarb. Kolekcjonowanie to nie tylko zainteresowanie i biznes, ale także rozległa wiedza, którą zgłębia się nieustannie.

Do najważniejszych prywatnych kolekcji malarstwa w Polsce należą:

• GK Collection – kolekcja Grażyny Kulczyk, która obejmuje kilkaset dzieł, jednak jedynie część kolekcji została upubliczniona. W jej skład wchodzą tacy artyści jak: Jacek Malczewski, Jerzy Nowosielski, Tadeusz Kantor, Mirosław Bałka, Katarzyna Kozyra, Jadwiga Sawicka, Henryk Stażewski, Władysław Strzemiński, Andrzej Wróblewski, Magdalena Abakanowicz, a także zagraniczni Rosemarie Trockel czy Gego. Idea tej kolekcji to dzieła międzynarodowych artystów z akcentem na sztukę polską, dzięki czemu umieszczana jest ona w nowych kontekstach i wpisywana w globalne procesy artystyczne.
• Krzysztof Musiał – jeden z największych kolekcjonerów sztuki polskiej. W skład jego zbiorów wchodzi blisko 1000 obiektów – obrazów, rzeźb, prac na papierze, autorstwa: Olgi Boznańskiej, Józefa Czapskiego, Teresy Pągowskiej, Grzegorza Bednarskiego, Tadeusza Brzozowskiego, Jana Cybisa, Jana Dobkowskiego, Tadeusza Dominika czy Wojciecha Fangora i Stanisława Fijałkowskiego. Jego pasja kolekcjonerska wsparta została kompetencją historyków sztuki, co doprowadziło do powstania tak imponującego zbioru.
• Wojciech Fibak – jego arsenał to wzór polskiego kolekcjonerstwa. Jako pierwszy odważył się go upublicznić, a jak wiadomo bardzo niewielka część kolekcjonerów się na to decyduje. Do jego zbiorów należą grafiki z przełomu XIX i XX wieku, dzieła Olgi Boznańskiej, Tadeusza Makowskiego, Zygmunta Menkesa, Eugeniusza Zaka, Mojżesza Kislinga, a także zbiór obrazów polskich malarzy z kręgu École de Paris.
• Piotr Voelkel VOX Artis – jeden z najbardziej liczących się kolekcjonerów sztuki współczesnej. Jego kolekcja może poszczycić się pracami Magdaleny Abakanowicz, Mojżesza Kislinga, Andrzeja Wróblewskiego, Tadeusza Kantora, Leona Tarasewicza, Alfreda Lenicy, Igora Mitoraja, a także Józefa Chełmońskiego , Stefana Gierowskiego czy Wojciecha Kossaka.
• Michał Borowik Borowik Collection – kolekcja Borowika jest jedną z pięćdziesięciu najciekawszych i najlepszych kolekcji młodej sztuki na świecie. Posiada status kolekcji publicznej, choć jest zbiorem prywatnym. Warta uwagi ze względu na świeże spojrzenie na sztukę. Wśród nazwisk znajdziemy: Jakuba Czyszczonia, Michała Grayera, Magdalenę Starską, Piotra Kmitę , Witeka Orskiego czy Alexandera Bindera.

Twórcom kolekcji przyświecają rozmaite cele, odmienny poziom świadomości oraz metody gromadzenia zbiorów. Wpływ wyboru strategii jest ważny dla przyszłości kolekcji oraz jej witalności w kontekście społecznym i artystycznym.

Dzisiaj w Polsce istnieją i wciąż rozwijają się liczne, wartościowe kolekcje, których gromadzenie przybiera złożony charakter i jest kierowane różnymi metodami. Nowe wyzwania przed kolekcjonowaniem stawia także profesjonalizacja rynku sztuki, która wpływa na powstawanie nowych strategii, jak i na wzmocnienie pozycji potencjalnych inwestorów, którzy biorąc udział w aukcjach malarstwa w Polsce i za granicą sale rozbudowują swoje kolekcje.