Wyszukiwanie zaawansowane Wyszukiwanie zaawansowane
6

Zofia Stryjeńska (1891 Kraków - 1976 Genewa) - Tańce góralskie

add Twoja notatka 
Opis pozycji
Estymacje: 8 121 - 12 761 EUR
Dodatkowe opłaty: +5% / 3% Droit de suite

gwasz, biały karton, 33 × 41 cm

sygn. p. d.: Z. STRYJEŃSKA

na odwrocie ekspertyza Stanisława Dąbrowskiego

„Zakochani (Zofia i jej mąż Karol Stryjeńscy) byli w Zakopanem, Tatrach i góralach – w ich tańcach i śpiewie – w całej podhalańskiej sztuce ludowej. W niej upatrywali szczególnych wartości dla rozwoju regionu, a także inspiracji dla odradzającej się sztuki polskiej, w treści i formie narodowej, do jakiej dążyli artyści kilku pokoleń, wywodzący się z różnych ugrupowań i kierunków.”
M. Grońska, Wstęp do Chleb prawie że powszedni – pamiętnik Zofii Stryjeńskiej, Warszawa 1995 s. 8.

Bez wątpienia artystką dwudziestolecia międzywojennego, najoryginalniej obrazującą folklor górali podhalańskich była Zofia Stryjeńska. Urodzona w Krakowie chłonęła kolorową kulturę ludową, wielobarwnego tłumu handlarzy zjeżdżających na rynek z podkrakowskich wsi. Była nie tylko analitycznym badaczem góralskich obyczajów, we właściwy dla siebie sposób stworzyła barwny wizerunek, łącząc wszystkie składniki współtworzące fenomen podhalańskiej kultury: bogaty strój, sielankową obyczajowość, krajobraz oraz wyjątkowość sztuki górali.

„Przełom wieków XIX i XX to okres fascynacji młodopolskich artystów szeroko rozumianą ludowością. Pokolenie którego kulminacja twórczości przypadła na lata 20. i 30. XX wieku, równie chętnie i często sięgało po tematy związane z polską kulturą ludową. Artystką, która zawdzięcza swoją zasłużoną sławę twórczo wykorzystywanej ludowości, była niewątpliwie Zofia Stryjeńska. Wykreowane przez nią postacie – żywiołowe, emanujące energią, rozmachem i wigorem, barwne i dostojne – odzwierciedlać miały duchowe wartości polskiego chłopstwa. Współcześni Stryjeńskiej krytycy zauważali, że „artystka ze zdumiewającą intuicją czyni użytek z jej [sztuki ludowej] cech najbardziej znamiennych, łącząc najpełniejszą fantastykę z głębokim odczuciem życia, a poetyczny irracjonalizm ze szczerym humorem” (Husarski 1926, s.3) (…) Najbliższe analogie formalne opierają się więc na asortymencie środków w warstwie dekoracyjnej. Są to: ornament, kolorystyka, rytmika i horror vacui. (…) Podobnie jak w sztuce ludowej, umowność ruchu postaci zaznaczona jest świadomie w sposób symboliczny, uproszczony. Artystka zrezygnowała w swoich pracach z tak charakterystycznej dla ludowego malarstwa umowności, braku akcji i hierarchizacji postaci. Inspirując się ludową tematyką, często stosując wielowątkowość przedstawień, nadaje im zawsze wartką akcję, a postaciom – indywidualne rysy twarzy. W ten sposób urozmaica i uatrakcyjnia kompozycję. (…) Postacie wykreowane przez Stryjeńską są niemal zawsze ubrane bogato i strojnie, z pańska choć po chłopsku. Przetwarza ona nieraz owe ludowe stroje w sposób niemal fantastyczny. (…)”

J. Słomska, „O Ludowości”, [w:] Zofia Stryjeńska 1937 – 1976, Kraków 2008, s. 262 – 264

„Nie sposób oprzeć się wrażeniu, że koncepcja sztuki Stryjeńskiej, akcentująca takie kategorie jak instynkt, ruch, rytm, a także jej artystyczny temperament szukający wyjścia poza dwuwymiarowe ramy obrazu sztalugowego w postaci ucieczki w sferę teatru, widowiska i tańca (…).”
K. Nowakowska-Sito, „Boginka z ziemiańskiej” [w:] Zofia Stryjeńska 1937 – 1976, Kraków 2008, s. 36.

Przedstawiona przez Stryjeńską scena charakteryzuje zwarta, zrytmizowana kompozycja. Szczególną cechą malarstwa artystki, tak pięknie uchwycona w prezentowanej pracy jest żywa kolorystyka oraz dbałość o szczegóły bogato zdobionych ludowych strojów, autorka z dbałością oddaje wszystkie elementy podhalańskiego ubioru. Swoją wizją ludowych motywów Stryjeńska zyskała miano współtwórczyni narodowego stylu w sztuce i polskiego art deco.

„Najważniejszy był jednak fakt, że – jak pisał Warchałowski w przedmowie do wystawy artystki w Salonie Philipsa: „Stryjeńska jest na wskroś oryginalna”. Wykazanie własnej odrębności, oryginalności w sztuce stało się wówczas jednym z największych marzeń powracającej do grona wolnych narodów Polski. K. Nowakowska-Sito, „Boginka z ziemiańskiej” [w:] Zofia Stryjeńska 1937 – 1976, Kraków 2008, s. 35.

Nic dziwnego, że „Księżniczka malarstwa polskiego” należała w latach międzywojennych do grona najwybitniejszych europejskich artystów zarówno pod względem artystycznych realizacji, jak i komercyjnych sukcesów. Jej dynamiczne, syntetycznie potraktowane wielobarwne ujęcia podhalańskich motywów w nowy sposób zobrazowały kulturę górali, podkreślając jej niebagatelny wpływ na potrzebę ukształtowania sztuki narodowej niepodległej ojczyzny.



Aukcja
14 Aukcja Prac na Papierze (Sztuka dawna)
gavel
Data
27 października 2018 CEST/Warsaw
date_range
Cena wywoławcza
3 480 EUR
Estymacje
8 121 - 12 761 EUR
Cena sprzedaży
15 332 EUR
Cena końcowa bez opłaty aukcyjnej
12 993 EUR
Przebicie
441%
Wyświetleń: 1464 | Ulubione: 0
Aukcja

Sopocki Dom Aukcyjny

14 Aukcja Prac na Papierze (Sztuka dawna)
Data
27 października 2018 CEST/Warsaw
Przebieg licytacji

Licytowane będą tylko wybrane pozycje, które zostały wcześniej zgłoszone. Aby zgłosić pozycje należy kliknąć przy wybranej pozycji na przycisk ZGŁOŚ DO LICYTACJI

Opłata aukcyjna
18.00%
OneBid nie pobiera dodatkowych opłat za licytację.
Podbicia
  1
  > 50
  1 000
  > 100
  2 000
  > 200
  5 000
  > 500
  10 000
  > 1 000
  30 000
  > 2 000
  100 000
  > 5 000
  200 000
  > 10 000
  500 000
  > 20 000
  1 000 000
  > 50 000
 
Regulamin
O aukcji
FAQ
O sprzedawcy
Sopocki Dom Aukcyjny
Kontakt
Sopocki Dom Aukcyjny (Sopot, Sztuka dawna)
room
ul. Bohaterów Monte Cassino 43
81-768 Sopot
phone
+48 58 550 16 05
public
Godziny otwarcia
Poniedziałek
11:00 - 18:00
Wtorek
11:00 - 18:00
Środa
11:00 - 18:00
Czwartek
11:00 - 18:00
Piątek
11:00 - 18:00
Sobota
11:00 - 15:00
Niedziela
Zamknięte
keyboard_arrow_up