Bolesław Jan Czedekowski (1885 Wojniłów – 1969 Wiedeń), Matka z synem, 1923 r.

olej, płótno, 130 × 135,5 cm w świetle oprawy
sygn. i dat. l. d.: „1923. B. Czedekowsky.”

Bolesław Jan Czedekowski wsławił się jako wybitny portrecista. To właśnie w swoich portretach znalazł sposób na przekazanie swojej artystycznej wizji. Artysta na płótnach uwieczniał sylwetki wybitnych postaci związanych ze światem arystokracji, polityki, sztuki. Jego obrazy były niezwykle cenione,
zarówno przez publiczność, jak i krytykę artystyczną.

„Bolesław Jan Czedekowski uprawia rodzaj sztuki tak mało u nas rozpowszechniony, że nic mający nawet odrębnej nazwy. We Francji nazywa się go „la peinture mondaine”, dałoby się to przetłumaczyć na polski jako „malarstwo wielkoświatowe”. Tematem artysty są piękne panie i eleganccy panowie, lubi wytworne toalety damskie i dobrze skrojone fraki, wykwintne pozy i gesty. (…). W tym świecie wdzięku i wykwitu obraca się artysta ze swobodą, którą daje mu wrodzone wyczucie, poparte dużym wyrobieniem; umie podkreślić w portrecie rysy dodatnie modela, nie wpadając w pochlebstwo, umie uwydatnić elegancję stroju, unikając ostentacji.”

W. Husarski, Z Zachęty, „Czas”, nr 25, 1939, s. 6.

Czedekowski głównie malował pojedyncze portrety. Podwójne portrety w twórczości malarza nie należą jednak do rzadkości. Artysta wielokrotnie malował takie oto kompozycje, w tym także i autoportrety w towarzystwie żony czy córki. Obrazy te stanowiły wyjątkowy wydźwięk, ukazując wyjątkową atmosferę intymności i wzajemnych relacji uwiecznionych modeli. Prezentowany podwójny portret, datowany jest przez artystę na 1923 rok. Powstał więc najprawdopodobniej w Paryżu, w którym to artysta miał swoje atelier przy Avenue de Breteuil 63. Płótno przedstawia portret kobiety i małego chłopca. Widać tu pewnego rodzaju przełamanie oficjalnego charakteru, jakże częstego w malarstwie portretowym. Kompozycja ma charakter swobodny, pozy modeli są naturalne, niewymuszone. Matka, ciemnowłosa, elegancka kobieta, w delikatnej żółtawo-złotej sukni z odkrytymi ramionami, w opiekuńczym geście delikatnie obejmuje małego chłopca, ubranego w czarny mundurek z białym, rozłożystym kołnierzem. Widać też czuły gest splecionych dłoni sportretowanych. Całość artysta zbudował miękko malowanymi pociągnięciami farb. Paleta kolorystyczna obrazu utrzymana jest w ciepłych barwach; tło nie przytłacza pary modeli.