Olej, płótno; 60 x 92,5 cm
Sygnowany p.d.: JOSEPH CHELMONSKI | 1882 PARIS
Obraz wystawiany, opisany, reprodukowany w: - Exposition Internationale de Peintre, Galerie Georges Petit, Paris 1883, s. 18, nr kat .6; - A. Słonimski, Listy z Ameryki. Powrót. Chełmoński, „Wiadomości Literackie“, 1 marca 1936, nr 9, s. 4; - I. Piotrowska, Art of Poland, New York 1944, s. 183; - S. Jordanowski, Vademecum malarstwa polskiego w USA, Wrocław 1996, repr. kolorowa tabl. po s. 64 (pt. Kamienicznik); - E. Micke-Broniarek, Józef Chełmoński na wielkich łowach natury. Malarstwo artysty ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie oraz z kolekcji prywatnych, Dom Pracy Twórczej w Radziejowicach 2012, s. 70-71, nr kat. 18, il.
Lata 1875 - 1887 spędził Józef Chełmoński w Paryżu, gdzie odnósł sukcesy artystyczne i komercyjne. Malował okazałe płótna o atrakcyjnej tematyce, intrygujące sceny rodzajowe z Kresów, odznaczające się dynamiką ujęcia tematu i ekspresją malarskiej formy. Twórczość ta przyniosła uznanie artyście we Francji, jego liczne prace kupowali kolekcjonerzy amerykańscy. Znakomita passa w życiu Chełmońskiego, a także na rynku sztuki europejskiej, załamała się w 1881 r. po wprowadzeniu przez USA znaczącej podwyżki ceł na importowane dzieła sztuki. "Nadeszła epoka płócien wyraźnie mniejszych, spokojniejszych, [...] ale fascynujących tym, co można by nazwać "małym realizmem", zachwycającym całą masą szczegółów, poprzez które smakujemy tę egzotyczną kresową codzienność. Z tego to właśnie okresu pochodzi omawiane tu dzieło - pisze w jego ekspertyzie - opracowaniu wybitny znawca twórczości Chełmońskiego, autor licznych publikacji poświęconych artyście - Tadeusz Matuszczak. [...] Dech zapiera i uznanie budzi malarska swoboda, z jaką Chełmoński, pewnymi, długimi pociągnięciami pędzla, buduje tę swoistą architekturę kresowych miasteczek [...] Obraz malowany jest z charakterystyczną dla paryskiego okresu twórczości Chełmońskiego, dynamiką pociągnięć i dotknięć pędzla [.…]"
Błotnista droga, obraz namalowany przez artystę w Paryżu, wystawiony był w roku 1883 w tamtejszej Galerii Georgesa Petit’a przy Rue de Séze 8, skąd zapewne trafił do Ameryki. W latach późniejszych był własnością znanego kolekcjonera Maksymiliana S. Węgrzynka, wybitnego działacza polonijnego, wydawcy nowojorskiego „Nowego Świata“ (1922-1944), v-prezesa Fundacji Kościuszkowskiej i współzałożyciela Instytutu Piłsudskiego. O jego zbiorach, w których były także i inne obrazy Chełmońskiego, pisał, m.in. Antoni Słonimski w swoich Listach z Ameryki. W roku 1968 obraz znalazł się w kolekcji Stanisława Stańczyka w Londynie. W 1975 został wystawiony na aukcji w londyńskim Domu Aukcyjnym Christie’s (9 maja 1975, nr kat. 163), gdzie został zakupiony do kolekcji Michała Cieplińskiego w Waszyngtonie. Po r. 2000 obraz trafił w prywatne ręce w Kanadzie, a następnie do Polski. Dzięki uprzejmości kolekcjonera Błotnista droga od 2012 była eksponowana na wystawie malarstwa Józefa Chełmońskiego w Pałacu w Radziejowicach.
Ekspertyza Tadeusza Matuszczaka
Cena wywoławcza 430150
Estymacja 500000 - 600000
