Wlastimil Hofman (1881 Praga - 1970 Szklarska Poręba), Madonna

olej, tektura, wym. ok. 23 × 28,5 cm
sygn. l. d.: „Wlastimil Hofman”

„Madonny poprzez Wiedeń, a poprzednio i Monachium docierają do Paryża, Amsterdamu, Rzymu, Berlina i – Krakowa. Włóczą się z wystawy na wystawę”.

Wlastimil Hofman

W twórczości Hofmana stale obecny jest motyw Madonny. Pierwsze realizacje pojawiły się bardzo wcześnie, bo już w 1904 r., niedługo po ukończeniu przez artystę studiów w paryskiej Ecole des Beaux-Arts (B. Czajkowski, „Portret z pamięci”, Wrocław 1971, s. 97). Przedstawienia te cechuje swoista dla Hofmana desakralizacja poprzez zastąpienie ikonografii Matki Boskiej motywem świeckiej kobiety, chłopki, pozującej w tej roli, w czym można dopatrzeć się analogii z działaniami Caravaggia. Madonny Hofmana są spracowane, czasem zatroskane, o nostalgicznym wyrazie twarzy, odziane w proste szaty i owinięte chustami, w ramionach tulą dzieci. Intencje malarza polegające na chęci ukazania filozofii życia kobiety, jej uczuć i charakteru pod pretekstem realizacji tego tematu malarskiego nie spotkały się z entuzjastycznym odbiorem na rodzimym gruncie. Obrazom zarzucano zbyt mało wyrazistą religijność, w przeciwieństwie do klasycznych realizacji motywu Santa Conversazione. Z zupełnie odwrotnym przyjęciem Madonny spotkały się za granicą, gdzie tamtejsza krytyka artystyczna traktowała Madonny Hofmana z dużym zainteresowaniem. Momentem zwrotnym była zorganizowana w 1907 r. w Wiedniu wystawa pod hasłem: „Sub tuum praesidium confugimus, Santa Dei Genitrix”:

„Staję się popularny. Madonny poprzez Wiedeń, a poprzednio i Monachium docierają do Paryża, Amsterdamu, Rzymu, Berlina i – Krakowa. Włóczą się z wystawy na wystawę. Sukces jest tym większy, że w Wiedniu „króluje” secesja i ekspresjonizm, a ja nie byłem i nie jestem w całym tego słowa znaczenia ani secesjonistą ani ekspresjonistą”. (B. Czajkowski, „Portret z pamięci”, Wrocław 1971, s. 97). Z artystą kontaktują się prywatne galerie proponujące zorganizowanie wystaw połączonych ze sprzedażą. W Wiedniu Madonny stają się tak „rozchwytywane”, że po żadnej z ekspozycji nie wracają już z powrotem w ręce artysty.