Aleksander Kobzdej (1920 Olesko na Ukrainie – 1972 Warszawa), Fresser, 1965

olej, płyta, 117 x 88 cm, sygnowany p.d.: 'Kobzdej 65' oraz na odwrocie: 'Aleksander Kobzdej 1965 "Fresser" 117 x 88'



Malarz, grafik, ilustrator i scenograf. Studiował architekturę na Politechnice we Lwowie od 1939 roku, którą ukończył w 1946 roku na gdańskiej Politechnice. W czasie studiów jednocześnie pobierał nauki malarstwa pod kierunkiem Władysława Lama. Zaraz po zakończeniu wojny w 1945 roku podjął studia w krakowskiej ASP pod kierunkiem Eugeniusza Eibischa. Był to jednak krótki epizod w życiu artysty, ponieważ jeszcze w tym samym roku został asystentem Władysława Lama na Wydziale Architektury Politechniki Gdańskiej. Następnie podjął pracę w sopockim PWSSP, gdzie pracował do 1951 roku, po czym przeprowadził się do Warszawy, gdzie osiadł się już na stałe. Twórczość malarską artysty można podzielić na kilka etapów. Początkowo czerpał inspirację ze zdobyczy postimpresjonistów. Następnie zwrócił się ku realizmowi, nawiązując do mistrzów malarstwa 19 wieku. W okresie socrealizmu stał się czołowym artystą oficjalnie zadekretowanej przez władze komunistyczne sztuki. Autor arcydzieła socrealizmu Podaj cegłę, (z dyptyku „Podaj cegłę i Ceglarki”). Zerwał z socrealizmem w 1955 r. Artysta skierował się ku informelu, tworząc od tego momentu kompozycje abstrakcyjne, zwracając dużą uwagę na koloryt, oraz konspekty strukturalne i fakturalne obrazu. Kobzdej brał udział na weneckim Biennale w 1954 roku, a międzynarodowy rozgłos przyniósł Aleksandrowi Kobzdejowi sukces na V Biennale w São Paulo, gdzie otrzymał najważniejszą nagrodę w swojej karierze za cykl "Idole". Odszedł od malarstwa przedstawieniowego, zaczął tworzyć w duchu informelu. Pracował nad strukturą i fakturą obrazu - stworzył cykl "Szczeliny" rozpoczęty w 1966 r. Rozwinięciem tego cyklu stały się tworzone od 1969 r. obiekty malarskie zwane "Hors cadre" (bez ram), wchodzące bez jakichkolwiek ograniczeń w relacje z otaczającą przestrzenią.