[Polak w rękach systemu III Rzeszy] Rzadki zbiór listów z czasów II Wojny dotyczących Czesław Kołakowskiego z Warszawy, żołnierza września 1939 gdzie był przydzielony do Kwatery Głównej Naczelnego Wodza. Był internowany w Rumunii, potem jeniec Stalagu XA i XVII A, później na robotach wiejskich w Niemczech. Zbiór listów i kartek adresowanych do żony Stefanii z Kowalczyków Kołakowskiej. Autor opisuje żołnierskie życie w obozie,a w okresie późniejszym pracę w majątku ziemskim i tęsknotę za Krajem.
2 listy z niemieckiego obozu jenieckiego Stalagu XA. Na specjalnie drukowanych blankietach. Jeden datowany 1. VI 1941., oba mają różne stemple „Stalag XA gepruft”: Oba listy zalane woskiem.