Z posiadłości Wielkiego Księstwa Hesji
Anton Raffael Mengs
Aussig 1728 - 1779 Rzym, przypisywany
Sen św. Józefa
Wysokiej jakości warsztatowe powtórzenie obrazu o tej samej nazwie w Kunsthistorisches Museum Wiedeń (Gemäldegalerie, 124)
Olej na płótnie, relinowany
112 x 85 cm, z ramą 124 x 97,5 cm
Pochodzenie: etykieta i pieczęć Wielkiego Księstwa Hesji na odwrocie ("Gr. Hss. Ministerium. Grosh. Hausses u. d. Äusseren", herb Hesji)
Bezpośredni obraz przedstawia śpiącego Józefa, który otrzymuje boską wiadomość w postaci anioła, a mianowicie, że ma udać się do Egiptu z Maryją i Dzieciątkiem Jezus, aby uciec przed zagrożeniem ze strony Heroda. Józef siedzi przy swojej ławce, jedno z jego narzędzi stolarskich opiera się o stół przed nim, drugie wciąż trzyma w dłoni. Z prawą ręką spoczywającą na stole warsztatowym, pogrążył się w głębokim śnie, a jego szata luźno spoczywa na jego ciele. Za nim pojawia się anioł jako przekaźnik boskich instrukcji, którego wygląd jest widoczny dla widza, ale wymyka się zamkniętym oczom Józefa. Anioł z rozwianymi włosami, prawdopodobnie sugerujący nagłe zbliżenie, podniósł lewą rękę przed swoim ciałem w zapraszającym geście, podczas gdy jego prawa ręka wskazuje w dal, prawdopodobnie w kierunku Egiptu.
Miękkie kontury postaci ujawniają elementy malarstwa sfumato. Wyraźna frontalność i jasna koncepcja treści obrazu pokazują odejście od sztuki barokowej i zwrot w kierunku klasycyzmu, którego kluczowym pionierem był również Anton Raphael Mengs. Obraz ten jest wysokiej jakości warsztatowym powtórzeniem obrazu znajdującego się w Kunsthistorisches Museum w Wiedniu (Gemäldegalerie 124). Na szczególną uwagę zasługuje również proweniencja obrazu, który pochodzi z Wielkiego Księstwa Hesji, o czym świadczy etykieta i pieczęć na odwrocie.