TAŁASIEWICZ- O POSTĘPOWANIU W SPRAWACH NIESPORNYCH wyd. 1899 OPRAWA JAHODA

TAŁASIEWICZ Julian, emerytowany radca Sądu Krajowego Wyższego

O POSTĘPOWANIU W SPRAWACH NIESPORNYCH

W ZASTÓSOWANIU DLA GALICYI

Wyd. trzecie przerobione z uwzględnieniem nowych ustaw i judykatury

Kraków 1899, Nakładem Księgarni Leona Frommera, str. [2], XII, 584; format 16x25,5 cm

Przedmowa do wydania trzeciego.

Od czasu drugiego wydania niniejszego dzieła upłynęło lat 15; przez ten czas nie pojawiła się u nas żadna ustawa, któraby zmieniła zasadniczo materyalne przepisy postępowania spadkowego lub opiekuńczego. Dążenie niektórych uczonych, aby postępowanie to więcej zbliżyć do form francuskich, aby osoby interesowano pozostawić w większym stopniu własnej zapobiegliwości, nie odniosło i w tym okresie czasu skutku, i odnieść go nie mogło wobec okoliczności, że Austrya składa się także z ludów, które — jak galicyjskie — nie znajdują się jeszcze na tym stopniu oświaty, iżby załatwienia tak ważnych spraw osobowych i majątkowych same podjąć się mogły. Również nie dały się przeprowadzić stawiane wnioski, iżby sprawy spadkowe i opiekuńcze oddać notaryuszom do samoistnego załatwiania, a to już z tego powodu, że liczba no-taryuszów musiałaby być kilkakrotnie powiększoną, aby tej czynności obok swoich agend właściwych podołać zdołali.
Pomimo to wydano w ramach dotychczasowego postępowania niespornego, przy sposobności zaprowadzenia nowych ustaw procesowych i egzekucyjnych, przepisy wrzynające się głęboko w to postępowanie i udoskonalające takowe. I tak zmieniono częściowo przynależność sądową; wydano zarządzę-
dzenia zaprowadzające ściślejszą kontrolę nad przyspieszeniem tudzież nad należytem wykonaniem pojedynczych agend; zniżono i upojedyńczono opłatę naleźytości od przeniesienia spuścizny, a ocenienie tejże oparto przeważnie na podatkach; wreszcie pomnożono znacznie liczbę urzędników sprawami nie-spornemi wyłącznie się zajmujących. Gdy także bieg procesów, od których przeprowadzenia zakończenie postępowania niespornego czasem zależy, obecnie stał się krótkim i doraźnym, przeto uczyniono w znacznej części zadosyć bardzo pożądanym wymogom.
C. k. Ministerstwo sprawiedliwości przyrzekło nadto wydać nowe samoistne przepisy w sprawach opiekuńczych, które się nie ograniczą na zakres właściwego zastosowania ustaw, lecz celem ich będzie zwiększyć łączność Sądu z opiekunem lub kuratorem, która jest obecnie bardzo luźną.
W naszych stosunkach poźądanem by jednak było wydanie niektórych przepisów także dla postępowania spadkowego, których to przepisów obecnie albo zupełnie brakuje, albo są niejasne i dozwalają wprost sprzecznego tłó-maczenia.
I tak patent cesarski z 9. sierp. 1854'. nie zawiera w swym kontekście prawie wcale wyrazu »kodycyl«, a ile razy wspomina o rozporządzeniu ostatniej woli, rozumi przez to testament. Tymczasem w Galicyi sporządza ludność zwykle tylko kodycyle, i to kodycyle wyczerpujące całą spuściznę na rzecz dziedziców koniecznych, którzy tytułem dziedzictwa uniwersalnego nic już otrzymać nie mają. Stanowisko prawne tych legataryuszów, tudzież zachowkobiorców przy przewodzie spadkowym nie zostało ustawą szczegółowo unormowanem i podlega różnemu zapatrfwaniu. Również otwartcmi są dotąd zagadnienia: czyli drugi ustęp §. 126. Ces. pat. zastósowywać należy także w sporach między dziedzicami a ważnymi legataryu-szami; czyli Sąd pertraktujący może odebrać przysięgę manifestacyjną od osób interesowanych, jeżeli one się nie wzbraniają i procesu nie żądają; czyli na podstawie prawomocnego de-
kretu dziedzictwa można dozwolić egzekucyi pomiędzy spadkobiercami, którzy w przewodzie udział brali; jakie police asekuracyi życiowej za część spuścizny uważać należy i t. p.
Orzeczenia Sądu najwyższego, z których wiele opiera się na uzasadnieniu naukowem, są tu wprawdzie wskazówką dla sędziego, jednak niestety i one nie są jednolite, lecz często między sobą sprzeczne.
Gdy od Sejmu galicyjskiego nie można dotąd uzyskać ustawy wzbraniającej szkodliwego rozdrabniania gruntów wiejskich, przeto jedynie sędziowie zajmujący się przewodem spadków są w możności wpływać skutecznie na utrzymanie tychże gruntów w całości, a to: przez badanie znaczenia i ważności rozporządzeń ostatniej woli przy rozprawach pertrak-tacyjnych; przez nakłanianie stron do przyjmowania spłatów pieniężnych zamiast cząstek w naturze; przez zastósowywanie częste przepisów o oddzieleniu spuścizny od majątku dziedzica głównego celem zabezpieczenia tychże spłatów; wreszcie przez administracyę spuścizny zapomocą wydzierżawiania lub innego odpowiedniego sposobu celem ich wydobycia. Od sędziów tych zależy zatem nietylko załatwienie pojedynczych spraw, nietylko rozwikłanie stosunku majątkowego całych rodzin, ale także oddziaływanie donośne na dobrobyt całego kraju.

Kraków w wrześniu 1899.
Julian Tałasiewics.

Spis treści.

W S T Ę P.
Przegląd historyczny..................... 3
Zakres postępowania niespornego................. 7
Odpowiedność naszych ustaw w postępowaniu spadkowem ....... 13
Literatura dotycząca postępowania niespornego........... 21
PATENT CBS. I DNIA 9. SIERPNIA 1854,
Ustawa publikacyjna........,.............27
Rozdział pierwszy. / , u U ^
Postanowienia ogólne...............(§§. 1— 19) 30
Rozdział drugi. O pertraktacyi spadków....................77
Oddział pierwszy.
Postanowienia ogólne...............(§§. 20— 33) 77
Oddział drugi. O spisaniu wypadku śmierci ............(§§. 34— 60) 91
Oddsial trzeci. O ogłoszeniu rozporządzenia ostatniej woli.......(§§. 61— 70) 113
Oddział czwarty.
O zarządzeniach Sądu odnośnie do spisu wypadku śmierci
i do rozporządzenia ostatniej woli........(§§. 71— 91) 122
Oddział piąty.
O inwentarzu i zeznaniu majątku pod zaręczeniem w miejsce przysięgi................(§§. 92—114) 141
Oddział szósty. O oświadczeniu się dziedzicem............(§§. 115—132) 176
Oddział siódmy. O zwołaniu, wierzycieli spadku ...........(§§. 133—130) 234;
Oddział ósmy.
O zarządzeniach szczegółowych tyczących się spadków po
cudzoziemcach................(§§. 137—141) 244
Oddział dziewiąty. O zarządzeniach tyczących sio przedmiotów szczegółowych
w ciągu trwania pertraktacyi..........{§§. 145—148) 250
Oddział dziesiąty, O przyznaniu spadku...............(§§. 149 — 180) 259
Rozdział trzeci.
O postępowaniu w sprawach opiekuńczych i kuratelarnyoh (§§. 181—219) 369
Rozdział czwarty.
O pieczy nad powiernictwami..........., (§§. 220 -256) 432
Rozdział piąty.
O przysposobieniu, uprawnieniu i uwolnieniu z pod władzy
ojcowskiej.................(§§. 257—266) 446
Rozdział szósty.
O dobrowolnem ocenieniu i przetargu (licytacyi).....{§§. 267—280) 452
Rozdział siódmy.
O świadectwach sądowych w ogólności, o widymowaniu odpisów i legalizacyi dokumentów.........(§§. 281—293) 458
Wzory do ces. patentu (I —IX)..................470
DODATKI. ,
I. Ewidencya czynności w sprawach spadkowych i opiekuńczych .... 481
II. Przepisy o przeprowadzeniu przetargu.............488
III. O nalezytościach spadkowych................494
wraz z ces. rozporządzeniem z 16. sierpnia 1899. N. 158. Dz. u. p. . . 514
REJESTR A.
Rejestr alfabetyczny......................533
Rejestr chronologiczny.....................569

TWARDA OPRAWA PÓŁSKÓREK Z EPOKI, EFEKTOWNY BOGATO ZDOBIONY GRZBIET Z TŁOCZENIAMI I ZŁOCENIAMI, NA PRZEDNIM LICU ŚLEPO WYTŁOCZONY AUTOR I TYTUŁ, NA TYLNIM LICU SUCHY TŁOK Z SYGNATURĄ "INTROLIGATOR ROBERT JAHODA W KRAKOWIE". ŁADNY PRZYKŁAD DOBRZE ZACHOWANEJ SYGNOWANEJ OPRAWY ARTYSTYCZNEJ, OZDOBNE WYKLEJKI

Stan DB/DB+/ przetarcia krawędzi okładek, narożników, otarcia krawędzi grzbietu, blok delikatnie poluzowany, wyklejki delikatnie nadpęknięte, pieczęci, zażółcenia kart, pomimo wad EFEKTOWNY EGZEMPLARZ