Jerzy Truszkowski, BEZ TYTUŁU, 1989

81,5 x 65,5cm - olej, prósz, szablon, płótno sygn. p.d.: Truszkowski 89
 

Obraz reprezentuje ten etap twórczości artysty, kiedy stopniowo z akcjonera i performera przeistaczał się w twórcę instalacji i malarza. Budulcem jego instalacji z tego okresu były malowane specjalnie w tym celu monumentalne obrazy, składane w przestrzenne konstrukcje (jak praca prezentowana podczas wystawy Lochy Manhattanu w Łodzi w 1989); obrazy zresztą i wcześniej towarzyszyły jego występom performerskim i koncertom. Taka ich rola sprawiała, że układane były w cykle o wspólnych cechach. I tak prace malarskie Truszkowskiego z przełomu lat 80. i 90. charakteryzują się specyficzną narracją znaków i symboli. Stosował rozmaite kombinacje znaków ogólnie czytelnych i znanych w naszym kręgu kulturowym, jak krzyże wszelkiego kształtu (łacińskie, greckie, prawosławne, celtyckie, św. Andrzeja...), swastyki, gwiazdy pięcio-, sześcio- i wieloramienne. W okresie, o którym mowa, dołączył do nich tamgi - znaki rodowe i własnościowe ludów środkowoazjatyckich, poprzedniczki herbów, w tym także szlachty polskiej pochodzenia tatarskiego. Zapełniając pola swych obrazów znakami, dbał o ich opracowanie formalne, dzięki czemu jego obrazy są w istocie obiektami o zróżnicowanej, ciekawej fakturze.

Wszystkie te cechy reprezentuje oferowany obraz. Tło malowane z użyciem szablonu i prószu, z efektem nieostrości, skontrastowane jest z „konkretem“ wypukłego rysunku krzyży i gwiazd, uzyskanym przez wyciskanie farby wprost z tubki. Daje to kompozycji silną iluzję przestrzenności. Sygnatura z młotem jako pierwszą literą nazwiska to pamiątka po performansach z początku dekady lat 80., kiedy artysta często używał tego rekwizytu.

 

♣ do wylicytowanej ceny oprócz innych kosztów zostanie doliczona opłata wynikająca z prawa twórcy i jego spadkobierców do otrzymania wynagrodzenia zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 roku - o prawie autorskim i prawach pokrewnych (droit de suite)

Jerzy Truszkowski jako nastolatek grał w punkowej kapeli „Suka“ (1978-1980). Początkowo studiował filozofię w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim (1980-1981), następnie w Instytucie Wycho-wania Artystycznego Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie (1980-1986). W czasie studiów był związany z kręgiem „Kultury Zrzuty“, ugrupowania działającego na „Strychu“ w Łodzi, uczestniczył w wydawaniu niezależnego pisma „Tango“ (1983-1986). We wczesnym okresie był pod silnym wpływem Andrzeja Partuma i jego teorii nihilizmu pozytywnego, a także osobowości Stanisława Ignacego Witkiewicza, którym zajmował się na studiach. W latach 1983-1989 głównym nurtem jego twórczości były ekspresyjne performances, początkowo z towarzyszeniem grupy określanej, podobnie jak ich wspólne występy, mianem „Nihilistyczny Alians Orgiastyczny“ lub
w skrócie „NAO“. Wystąpieniom performerskim Truszkowskiego towarzyszyły często malowane „tablice poglądowe“ (cykle „Nihilizm intelektu“, 1980-1985, „Słownik jest podstawą komunikacji“, 1984-1986, „Somnambuliczny System Symboliczny“, 1985 i in.). Od 1985 artysta, występujący wtedy zazwyczaj solo, dokonywał w czasie swych wystąpień samookaleczeń, wycinając skalpelem na rękach, twarzy i torsie symbole gwiazd, krzyży itp. („ppp-fff“, „Histeria filozofii“, Warszawa 1985, „Wielki Mistrz“, Lublin 1986). W latach 1986-1989 działał z grupą muzyczno-plastyczną „Sternenhoch“, w skład której wchodził m.in. Zbigniew Libera. Pod koniec lat 80. prezentował kilkakrotnie performances z Jackiem Rydeckim. Od końca lat 80. w jego twórczości dominować zaczęło malarstwo. W swych obrazach prezentował różne konfiguracje znaków i symboli, zwykle łącząc je z ideo-gramem sylwetki ludzkiej (cykle „Ludzkie Krzyże, Ludzkie Gwiazdy“, 1987-1989, „Nieśmiertelny Sztandar“, 1990, „Step, Śnieg, Krew“, 1991). Czerpał również inspiracje ze świata symboliki orientalnej. W połowie lat 90. zwrócił się ku sztuce mediów (fotografia, video), wykorzystując głównie dokumentację własnej twórczości z lat 80. Od 1990 wiele pisze i publikuje w katalogach oraz czasopismach. W latach 1992-1993 współredagował „Magazyn Sztuki“ Ryszarda Ziarkiewicza. Jest autorem pionierskich opracowań: Sztuka krytyczna w Polsce. Część 1: Kwiek. Kulik. KwieKulik. 1967-1998, Poznań 1999 i Andrzej Partum 1938-2002, Warszawa 2002 oraz książki dokumentującej własną twórczość: Histeria filozofii, Poznań 2000.