[Polak w rękach systemu III Rzeszy] Rzadki zbiór listów z czasów II Wojny dotyczących Czesław Kołakowskiego z Warszawy, żołnierza września 1939 gdzie był przydzielony do Kwatery Głównej Naczelnego Wodza. Był internowany w Rumunii, potem jeniec Stalagu XA i XVII A, później na robotach wiejskich w Niemczech. Zbiór listów i kartek adresowanych do żony Stefanii z Kowalczyków Kołakowskiej. Autor opisuje żołnierskie życie w obozie, a w okresie późniejszym pracę w majątku ziemskim i tęsknotę za Krajem.
43 listy i 3 pocztówki z VII 1941 - XII 1942 Kołakowskiego Czesława do żony Stefanii z Kowalczyków. Pisane z majątku ziemskiego Löhndorf w Holsztynie. Większość listów w oryginalnych kopertach. Opisuje w nich życie codzienne oraz wymienia uwagi z żoną na temat jej problemów w Warszawie.