[ZAMACH na wielkiego księcia Sergiusza Aleksandrowicza Romanowa 17 II 1905]. Odręczne wspomnienia Mikołaja Fiodorowa opi...

[ZAMACH na wielkiego księcia Sergiusza Aleksandrowicza Romanowa 17 II 1905]. Odręczne wspomnienia Mikołaja Fiodorowa opisujące egzekucję zamachowca Iwana Kalajewa, spisane w 1905.
Współcześnie wykonany tom form. 28,3x25 cm, opr. płócienna. Na pierwszych trzech kartach zamontowano faksymile tekstu (francuskiego) umieszczonego na arkuszu, w który niegdyś opakowano wspomnienia. Przytoczone poniżej informacje pochodzą z tego właśnie tekstu. Na kolejnych 21 kartach umieszczono dwustronnie spisane ołówkiem po rosyjsku przez Mikołaja Fiodorowa jego wspomnienia zatytułowane "Kazn Ivana Kaljaeva. Memuary N. Fedorova. 10 sent. 1905 g. Pariž". Karty form. 22,5x14 cm, z odręczną foliacją. Kolejna karta zawiera przepisany przez Fiodorowa jednostronicowy list Kalajewa do matki, bez daty. Pozostałą część tomu zajmuje rękopis sporządzony (po rosyjsku) atramentem przez nieznaną z imienia młodą Rosjankę Ławrową. Na 59 stronach papieru liniowanego (form. 19,8x17 cm) przepisała z autorskiego autografu treść wspomnień. Na początku i na końcu tej części woluminu zachowano oryginalne okładki broszurowe zeszytu, w którym Ławrowa przepisała tekst. Wszystkie karty rękopiśmienne przesłonięte indywidualnymi bibułkami ochronnymi. Księga zaw. łącznie: 3 karty faksymilowe, 21 kart zapisanych dwustronnie ołówkiem przez Fiodorowa, 1 kartę z przepisanym listem, 30 kart zapisanych dwustronnie atramentem przez Ławrową (plus dwie okładki zeszytowe). Stan bardzo dobry.
I. Kalajew (1877-1905) - rosyjski działacz partii eserowców, o polskich korzeniach (jego matka była Polką). Od młodych lat aktywnie uczestniczył w życiu politycznym, za co został relegowany z uczelni. Działał głównie w Rosji, także w Berlinie i na ziemiach polskich (we Lwowie, Warszawie, Jarosławiu). Współorganizował zamach na ministra spraw wewn. Rosji, był wykonawcą zamachu na wielkiego księcia Sergiusza Aleksandrowicza Romanowa, generała gubernatora Moskwy, stryja cara Mikołaja II Romanowa. Akcję zaplanowano pierwotnie na 15 II 1905, jednak Kalajew z niej zrezygnował, widząc w powozie prócz księcia także jego żonę i dwójkę dzieci. Zamach powtórzono, tym razem skutecznie, 17 II. Zamachowca zatrzymano na miejscu zbrodni. Wkrótce stanął przed sądem i został skazany na karę śmierci. Wyrok wykonano. Mikołaj Fiodorow był w tym czasie pomocnikiem prokuratora w Petersburgu, przy Min. Sprawiedliwości, i uczestniczył w procesie Kalajewa, a także był naocznym świadkiem jego egzekucji. W 1910, ciężko chory, przebywał w sanatorium dr. Beaumenant w Neuilly pod Paryżem. Tam spisał prezentowaną tu relację. Rękopis przekazał znajomej Rosjance Ławrowej, która starannie przepisała miejscami trudno czytelny rękopis autorski. Fiodorow spotkał Ławrową w Aix les Bains, gdzie pielęgnowała go w chorobie. We wspomnianej na początku francuskiej notatce czytamy (w polskim przekładzie): "Oba rękopisy i kopia listu zostały mi przekazane przez mego przyjaciela Fedorowa do przechowania i z pozwoleniem autora przekazuję depozyt czternastego maja 1910".