Bolesław Biegas (1877 Koziczyn - 1954 Paryż), Generał Michel Joseph Maunoury, z cyklu "Wielcy ludzie", 1945-1946

olej, sklejka, 73 × 56 cm w świetle oprawy
sygn. p. d.: „B. Biegas”

Wystawiany:
– wystawa w atelier artysty przy Rue Bagneux 3 bis, Paryż, 1948 r.
– „Bolesław Biegas 1877–1954, wystawa z okazji 60. rocznicy śmierci artysty”, Muzeum Mazowieckie w Płocku, 5 czerwca – 6 lipca 2014
Reprodukowany:
– odbitka żelatynowo-srebrowa z zakładu fotograficznego New York Times Photos przy Rue Caum artin 37 w Paryżu, zbiory Biblioteki Polskiej w Paryżu, nr inw.: THL. BPP.Phot.Bieg.62 (reprodukowana później w publikacjach poświęconych artyście – wymienione poniżej)
– „Bolesław Biegas 1877–1954. Rzeźba – malarstwo”, Muzeum Mazowieckie w Płocku, Polskie Towarzystwo Historyczno-Literackie w Paryżu, Płock 1997 [katalog wystawy], s. 51 – fot. archiwalna z wystawy
– X. Deryng, „Bolesław Biegas”, Polskie Towarzystwo Historyczno-Literackie, Biblioteka Polska w Paryżu, [Paryż 2011]. s. 146 – fot. archiwalna z wystawy
–„ Bolesław Biegas 1877–1954”, Muzeum Mazowieckie w Płocku, Płock 2014 [katalog wystawy], s. 14 – fot. archiwalna z wystawy

„Jest to par excellence nastrojowiec. Sposób traktowania tematów, często niezrozumiały i nie od razu się tłómaczący [pisownia oryginalna], odpowiada też zupełnie charakterowi jego wrażeń, na wpół uświadomionych i nieuporządkowanych teoretycznie. Odpowiada też zarazem formom twórczości wielu artystów dzisiejszych, którzy nam dają w swych dziełach (szczerze i nieszczerze) nie treść objektywną, lecz „stany swojej duszy”. (H. Biegeleisen, „Rzeźba i malarstwo. Bolesław Biegas”, Warszawa 1915, s. 40.) Michel Joseph Maunoury (1847 Maintenon – 1923 Artenay) – dowódca sił francuskich podczas I wojny światowej, generał dywizji artylerii, pośmiertnie podniesiony do rangi marszałka Francji z dniem 31 marca 1923 roku. Wykształcenie otrzymał w École polytechnique oraz Oficerskiej Szkole Artylerii. Od 1867 r. pozostawał w służbie, początkowo w stopniu oficera. Za czynny udział w walkach podczas wojny francusko-pruskiej w latach 1870–1871 został uhonorowany Krzyżem Kawalerskim Legii Honorowej. W 1910 r. został mianowany Wojennym Gubernatorem Paryża. Pod koniec 1912 r. przeszedł do rezerwy. Do ponownej służby został powołany po wybuchu I wojny światowej. We wrześniu 1914 r. dowodził 6. Armią, która w znacznym stopniu przyczyniła się do zwycięstwa odniesionego podczas Bitwy nad Marną. W 1915 r. w wyniku odniesionych ciężkich ran Maunoury musiał odstąpić dowództwo nad 6. Armią i odejść z czynnej służby.
Oferowany obraz wchodzi w skład serii dwudziestu portretów politycznych, które Biegas namalował w latach 1945–1946 jako swoisty komentarz polityczny do rzeczywistości jaka przypadła w udziale pozostającej pod wpływami Związku Radzieckiego Polsce po II wojnie światowej (X. Deryng, „Bolesław Biegas”, [Paryż 2011]. s.146). Choć większość ze sportretowanych przywódców jest ściśle związana z wydarzeniami z okresu II wojny światowej, to Biegas w kilku przypadkach – tak jak w wizerunku Michela Josepha Maunoury’ego – nawiązał do czasów wcześniejszych. Co znamienne dla tej serii malarskiej to fakt, iż „twarze polityków mają wyraz, który nie pozwala zgadnąć ich przekonań, jak gdyby Biegas umieścił na jednym planie obrońców demokracji i dyktatorów (ibidem, s. 146). Oprócz Maunoury’ego, malarz sportretował jeszcze następujące postaci: Ignacego Paderewskiego, Winstona Churchilla, Ferdinanda Focha, Francisco Franco, Mohandasa Karamchada Ghandiego, Charlesa de Gaulle’a, Adolfa Hitlera, Kamela Pacha, Philippe’a Leclerca, Jana Masaryka, Benito Mussoliniego, Piusa XII, Józefa Piłsudskiego, Franklina Delano Roosevelta, Józefa Stalina, Harry’ego Trumana, Thomasa Wilsona, Georgesa Clemenceau oraz jeden portret bliżej niezidentyfikowanego polityka. Cała seria nawiązuje do rozwiązań formalnych, które artysta rozpoczął już poniekąd w cyklu „Wampiry wojny” (wielobarwne, koncentryczne tła), a najpełniej rozwinął w tzw. obrazach sferycznych. Pierwsze z nich powstały już w latach 1918–1919, następnie zdominowały twórczość artysty aż do połowy lat 20. XX wieku. Portrety polityczne są ostatnim przejawem sferyzmu w twórczości artysty. W odróżnieniu od prac powstałych wcześniej, wyrysowane cyrklem kolorowe koła i okręgi nie nachodzą na twarze portretowanych, które są namalowane w sposób realistyczny, a jedynie obejmują partie strojów i tła. Obrazy sferyczne z lat 20. XX w. cechowała większa „deformacja geometryczna”. Jednakże jednym jak i drugim wizerunkom nie można odmówić siły ekspresji. Ewa Bobrowska-Jakubowska w następujący sposób podsumowuje twórczość o zabarwieniu politycznym w dorobku artystycznym Biegasa: „Tematyka polityczna przewija się właściwie przez całą malarską twórczość Biegasa, ale dopiero wydarzenia wielkiej wagi, konflikty zbrojne, a szczególnie wojny światowe zmuszają artystę, by chwytając za pędzel rozliczył się z historią. W czasach pokoju artysta zajmuje się bardziej własnym wnętrzem i jego analizą. Jest to zresztą postawa, której wszyscy oczekują od twórców. Biegas w swoich dziełach politycznych zachowuje zresztą konsekwentnie postawę artysty-komentatora faktów. Chociaż piętnuje konkretne wydarzenia, robi to nie w konwencji przywodzącej na myśl walkę polityczną, ale z pozycji artysty-mędrca, artysty-kapłana, moralizatora, którego rolą jest uszlachetnianie ludzkości”.
(E. Bobrowska-Jakubowska, Agitator czy moralizator? Biegas i jego „obrazy polityczne”, [w:] „Bolesław Biegas 1877–1954”, Płock 1997, s. 62.