Najrzadszy polski banknot jaki kiedykolwiek gościł na naszych aukcjach i bez wątpienia na platformie Onebid.
Najwyższy nominał emisji z 1830 roku, pozycja znana z kilku notowań na aukcjach w Polsce, ale każdorazowo przedmiotem licytacji stanowił późniejszy wariant oznaczony serią zapisaną cyframi (24,39,35,22,34,36,25). Oferowana odmiana, to wczesna seria, gdzie serię banknotu określa litera alfabetu (Serya D).
Archiwum Onebid uwzględniające archiwalne notowania WCN wykazuje sumarycznie odnotowanych 7 egzemplarzy na przestrzeni ostatnich 30 lat! Każdy z tych banknotów oznaczony był późniejszą serią zapisaną cyframi (Miłczak A21b). Oferowany banknot oznaczony literą alfabetu (Miłczak A21a) jest zatem pierwszym egzemplarzem na aukcjach publicznych!
Podpisy Józefa Gabriela Lubowidzkiego (prezes Banku Polskiego) oraz Benedykta Wilhelma Niepokojczyckiego (dyrektora Banku Polskiego).
Kolekcja Lucow odnotowuje wyłącznie jeden egzemplarz tej odmiany, a zatem na bazie dostępnych archiwów i publikacji możemy na dziś stwierdzić istnienie zaledwie dwóch sztuk! W Kolekcji Muzeum Czapskich w Krakowie znajduje się również banknot oznaczony serią zapisaną cyframi. Gdyby jednak uwzględnić kombinację podpisów, która według nas naturalnie stanowi o odmianie w zakresie banknotu, to oferowany egzemplarz jest JEDYNYM znanym wariantem oznaczonym literą alfabetu oraz podpisami Lubowidzki & Niepokoyczycki, bowiem ten znajdujący się w Kolekcji Lucow nosi kombinację podpisów Lubowidzki & Głuszyński.
Opisując rzadkość nie można pominąć wskaźnika rzadkości w Kolekcji Lucow R9, który doskonale obrazuje ilość zachowanych egzemplarzy. Znamy zaledwie dwie sztuki, stąd założenie, że znanych jest mniej niż 3 jest w pełni poparte dostępnymi archiwami oraz publikacjami.
Stan zachowania dla tej klasy banknotu można spokojnie określić jako ponadprzeciętny. Papier pomimo skaleczeń na dolnym brzegu oraz centralnego przetarcia od składania w centralnej części banknotu, nadal zachowuje dużo świeżości. W tym miejscu należy podkreślić, że druk dokonano na papierze niezwykle cienkim, stąd nawet krótki obieg prowadził do rozdarć i przetarć. Egzemplarz stanowiący przedmiot licytacji posiada duże fragmenty powierzchni banknotu, które nie zostały istotnie dotknięte obiegiem, a jedynie wielokrotne pionowe złożenie spowodowało największe zużycie papieru. Zdjęcie w świetle przechodzącym doskonale obrazuje dobry stan papieru jak na walor tej klasy.
Największy atutem oferowanego banknotu oprócz odmiany jest absolutnie naturalny stan zachowania, bez najdrobniejszych śladów konserwacji, nawet starego typu. Żadnych podlepek, tudzież podklejeń oraz brak śladów kontaktu z wilgocią. Barwa papieru wykazuje naturalne przebarwienie w kierunku odcieni kremowych, sam druk przyjemnie kontrastuje. Uważnie obserwując banknot możemy dostrzec dobrze zachowane suche stemple Banku Polskiego pomiędzy podpisami, co dobitnie świadczy o dużej świeżości oferowanego banknotu.
Tak rzadkiego banknotu rynek aukcyjny nie odnotował naszym zdaniem od słynnej V Aukcji WCN. Walor muzealnej klasy, znany raptem z dwóch egzemplarzy, które uchowały się po dziś dzień, zaś uwzględniając kombinację podpisów Dyrektora i Prezesa Banku Polskiego, możemy śmiało określić go mianem unikatu! Pozycja, która naturalnie brakuje w każdej znanej nam zaawansowanej kolekcji polskiego pieniądza papierowego, a także w wielu muzealnych zbiorach. Uwzględniając atrakcyjny, naturalny stan zachowania nie mamy wątpliwości, że banknot ten wywoła niemałe poruszenie w środowisku, a na sali aukcyjnej będzie walczyć o rekordowe notowanie!
W 1815 roku powstało Królestwo Polskie złączone unią personalną z Imperium Rosyjskim. Odrębność państwowa została zniesiona po upadku powstania listopadowego. Zachowano jedynie odrębność administracyjną. Po powstaniu styczniowym również ona uległa likwidacji.
Pomysł wprowadzenia w Królestwie Polskim pieniądza papierowego pojawił się w 1821 roku. W ten sposób chciano spłacić długi rządów Księstwa Warszawskiego, które musiała uregulować Centralna Komisja Likwidacyjna. 15 kwietnia 1823 roku car Aleksander I wydał dekret na mocy którego ustanowił bilety kasowe w złotych polskich.
Nominały: 5, 10, 50 i 100 złotych z datą emisji 1824 wydrukowano w Fabryce Asygnat w Petersburgu. Pierwotnie przy ich wymianie na monetę kruszcową miała być potrącana prowizja w wysokości 2% ich wartości. Ostatecznie nie zdecydowano się wprowadzić ich do obiegu. Zrobił to dopiero, utworzony w 1828 roku, Bank Polski.
Po otwarciu banku emisyjnego w Królestwie Polskim łączny nakład pieniądza papierowego okazał się zbyt mały. Dodatkowo wydrukowane w 1824 roku bilety wykonane były na słabej jakości papierze i łatwo ulegały zniszczeniu. Z tego powodu przygotowano bilety o nowej szacie graficznej z datą emisji 1 maja 1830 roku. W przeciwieństwie do poprzednich emisji pieniędzy papierowych bilety te zdobyły pełne zaufanie społeczne. Przyczyniła się do tego możliwość stałej i pełnej wymiany na pieniądz kruszcowy w kasach banku bez potrącania prowizji przy ich wymianie.
Bilety kasowe z 1824 roku miały formę leżącego prostokąta okolonego ozdobną ramką. Ich projekty wzorowane były na asygnatach rosyjskich. Były to pierwsze pieniądze papierowe drukowane dwustronnie. U góry, w centrum ramy znajduje się okrągłe pole z herbem Królestwa Polskiego. W 1828 powstały nowe wzory pieniądza papierowego na których zabrakło Orła Białego. Znajduje się on na suchej pieczęci Banku Polskiego jako element herbu królestwa kongresowego.
Po wybuchu powstania listopadowego ludność gromadziła pieniądz kruszcowy co wymusiło emisję pieniądza papierowego o niskich nominałach. Rząd Narodowy upoważnił Bank Polski do emisji nominałów 1 i 2 złote. Jednak do obiegu trafił jedynie niższy nominał z datą roczną 1831. Był to jedyny banknot suwerennego państwa polskiego w XIX wieku.
