litografia/papier Arches, 31 x 24 cm
Pinchas Burstein, pseudonim Maryan - malarz i grafik pochodzenia żydowskiego - urodził się w 1927 roku w Nowym Sączu. Podczas wojny przeżył piekło getta i obozu w Auschwitz, skąd ocalał jako jedyny z rodziny. W 1945 roku amputowano mu zakażoną gangreną nogę. Po dwóch latach od zakończenia wojny wyjechał do Palestyny. Studiował w New Bezalel School of Art w Jerozolimie. Wtedy to powstały jego pierwsze prace – totemy i twarze kubistyczne. W 1950 roku wyjechał do Francji i rozpoczął studia w Szkole Sztuk Pięknych w Paryżu w pracowni Fernanda Légera. Dwa lata później miała miejsce jego pierwsza wystawa w paryskiej galerii Bretau, a od 1956 r. artysta nawiązał stałą współpracę z Galerie de France. W 1959 r. otrzymał nagrodę krytyków sztuki na Biennale Sztuki w Paryżu. Amerykańska kariera artysty rozpoczęła się w 1960 roku, kiedy wystawa jego prac „Paintings, Pastels and Drawings" z Galerie de France pokazana została w André Emmerich Gallery w Nowym Jorku. W 1962 roku Maryan przyjął obywatelstwo amerykańskie i na stałe przeniósł się do Nowego Jorku. Tam prezentował swoje prace w Allan Frumkin Gallery. Artysta zmarł nagle w wyniku zawału serca 15 czerwca 1977 roku w Nowym Jorku. Miał zaledwie 50 lat. Według krytyków, sztuka Pinchasa Burnsteina była ciągłym zmaganiem się z traumą holocaustu, a w swoich dziełach tworzył obraz cierpiącego człowieka, ale ukazanego w figuratywnych formach bliskich kreskówkowym, groteskowym postaciom. Dodatkowej ekspresji i wyrazu jego pracom nadawała żywa kolorystyka. Prace Maryana znajdują się w zbiorach największych muzeów na świecie m.in. Museum of Modern Art (MoMA) w Nowym Jorku, Musee National d'Art Moderne Centre George Pompidou w Paryżu, Art Institute of Chicago, Smithsonian Institution w Waszyngtonie, Carnegie Institute w Pittsburgu, Staatliches Museum w Berlinie, Musée de Grenoble czy Tel Awiw Musée de Beaux Arts.
W świadomości współczesnych kolekcjonerów sztukę Maryana przypomniała zorganizowana w 2021 roku w MoCA North Miami w Stanach Zjednoczonych jedna z najważniejszych wystaw retrospektywnych zatytułowana "My Name is Maryan". Niedawno ukazała się też książka pod tym samym tytułem, a w tym roku ekspozycję tę można oglądać w Izraelu w Tel Aviv Museum of Art, gdzie cieszy się ogromnym zainteresowaniem. W Polsce wiedzę i pamięć o tym niezwykłym twórcy szerzy Stowarzyszenie Maryan. W 2012 roku w ramach wystawy Andy Rottenberg zatytułowanej "VOID" w Nowym Sączu zaprezentowano ekspozycję "Pokój Maryana", gdzie pokazano osobiste pamiątki po artyście. W 2017 roku Stowarzyszenie Maryan wydało książkę "POKÓJ MARYANA. Maryan (Pinchas Burstein) w Nowym Sączu i w Nowym Jorku". W 2027 roku przypadać będzie 100. rocznica urodzin i 50. rocznica śmierci artysty.
