LUBIENIECKI Stanisław, Theatrum cometicum, duabus partibus constans.

Theatrum cometicum, duabus partibus constans. 

 1. Quarum prior continet epistolas et communicationes variorum per Europam clarissimorum virorum, cum quibus auctor de hoc argumento contulit, Rautensteinii, Heinsii, Gruteri, Vossii, Oldenburgii, Menagii, Stegmanni, Olearii, Hevelii, Brusselii, Kircheri, Schotti, Bartholini, Langii, Placentini et plurium aliorum, observationibus, dissertationibus, animadversionibus et 59 figuris aeneis illustrata. Quibus immista sunt varia philosophica et christiana exempla et monita, ad vitae melius degendae usum cuique hominum generi convenientia; 2. Posterior exhibet historiam universalem omnium cometarum ... Lugduni Batav. 1681. Ex officina Petri van der Meersche Bibliopolae. (31,5 x 20,5 cm), k. [12], s. 966, k. [2], 59 miedziorytów na 57 tabl. (w tym frontispis i 26 tabl. skład.). (oraz)

Lubieniecki Stanisław - Historia universalis omnium cometarum, a diluvio usque ad praesentem annum vulgaris epochae a Christo nato 1665 decurrentem, qui numero 415 enarrantur; cum annotationibus et una cum indiculo laetorum et tristium eventuum, cometarum apparitionem secutorum; ... 25 figuris aeneis illustrata. Ac Theatri Cometici exitus, sive de Significatione Cometarum, ac justa Rautensteiniana cum ejusdem imagine. Ad Sereniss. & Celsissimos Georg. Wilhelm. & Joan. Fredericum, Duces Brunsvisenses & Lunaeburgenses.  Lugduni Batavorum 1681. Ex officina Petri van der Meersche Bibliopolae.  (31,5 x 20,5 cm), k. [5], s. 464, 25 tablic z miedziorytami (w tym 1 frontispis  i 3 tabl. skład.) (oraz) Lubieniecki Stanisław - Theatri cometici exitus de significatione cometarum. Judiciis praeclarorum virorum ab Auctore partim collectis, partim exquisitis, expeditus. Ad serenissimos & celsissimos Principes ac Dominos Philippum Wilhelmum et Philippum Comites Palatinos, Duces Bavariae & Neoburgicum & Sultzbacensem &c. &c. &c. Amstelodami 1668. Typis Danielis Baccamude, Apud Franciscum Cuyperum, Sumptibus Authoris. (31,5 x 20,5 cm),  k. [1], s. 78, k. [1], 1 frontispis, winiety, inicjały, finaliki (drzeworyty), (2 wol.) współopr. opr. sk. z epoki. (Estr. T. 21). Wydanie drugie największego siedemnastowiecznego dzieła o kometach, jeszcze obecnie wykorzystywanego jako źródło cennych informacji naukowych, za które autor został uhonorowany kraterem na Księżycu. „Teatr Komet" to uporządkowany chronologicznie i bogato ilustrowany rejestr 415 komet, wszystkich jakie widziano na niebie od biblijnego potopu do 1665 roku.
Część pierwsza rozpoczyna dedykacja dla króla duńskiego Fryderyka III, zapewne w podzięce za przyjęcie wygnanych z kraju socynian polskich i samego Lubienieckiego. "Część pierwsza obejmuje wiadomości o licznych stosunkach autora pod względem astronomicznym, a w szczególności obserwacje komet w latach 1664 i 1665 odbyte z najsławniejszymi w Europie uczonymi". (Orgelbrand). Zawiera obszerną korespondencję Lubienieckiego, w liczbie ponad 40 listów z najwybitniejszymi uczonymi europejskimi. Na str. 361-414 opublikowana została korespondencja autora z wybitnym gdańskim astronomem Janem Heweliuszem. Część drugą rozpoczyna dedykacja dla książąt brunszwickich, Jerzego Wilhelma i Jana Fryderyka. Zawiera historię komet od "potopu" do 1665 roku. Są wśród nich także opisy i ilustracje komet obserwowanych przez Kopernika w latach 1531, 1532 i 1533. Pierwsza z nich to kometa Halleya. Dodatkowo w tej części dołączony jest krótki wykaz historii powszechnej. Ostatnią część trzecią autor zadedykował Filipowi Wilhelmowi ks. neuburskiemu i Filipowi ks. Sulzbach. Autor omawia znaczenie komet i publikuje wypowiedzi (w tym krytyczne) uczonych na temat komet. Ten trzyczęściowy traktat był wówczas szczytowym, syntetycznym osiągnięciem w dziedzinie „kometologii". Według definicji samego twórcy to „dzieło matematyczne, fizyczne, historyczne, polityczne, teologiczne, etyczne, ekonomiczne i chronologiczne". Lubieniecki, zgłębiając wiedzę o kometach i towarzyszących im zdarzeniach historycznych, napisał przy tej okazji własną wersję dziejów cywilizacji! Dzieło to jest zarazem rzetelną i dogłębną kompilacją wyników niecodziennej ankiety naukowej na temat zjawisk astronomicznych, którą rozesłał do ośrodków naukowych całej Europy. Ta ankieta to jednocześnie ilustracja efektywnego funkcjonowania ówczesnej społeczności uczonych - na pytania polskiego badacza-innowiercy, odpowiadano chętnie i wyczerpująco, niezależnie od narodowości i wyznania. Dzieło prezentuje wysoki poziom poligraficzny i artystyczny, ozdobione ponad 80 rycinami. Przedstawione mapy nieba z naznaczonymi drogami komet ozdobione zostały wizerunkami postaci mitologicznych oraz zwierząt symbolizujących poszczególne znaki zodiaku. W sumie była to jednak dla Lubienieckiego inwestycja, która nie zapewniła sukcesu wydawniczego. W 1681 r. obrotni księgarze z Lejdy, wykorzystując ekscytację kolejną kometą, jaka pojawiła się w 1680 r., przerobili niesprzedaną część nakładu na rzekome drugie pośmiertne wydanie.
Stanisław Lubieniecki (1623-1675), pisarz, arianin, historyk i astronom. Urodzony w Rakowie, rozpoczał swoja edukację właśnie w Akademii Rakowskiej. Po wygnaniu Arian z Polski, Lubieniecki kształcił się na uniwersytetach we Francji i Holandii. Za swój trud w stworzeniu "Teatru Komet" został nagrodzony przez słynnego niemieckiego selenografa Jana Schrötera, który opisując w 1791 r. powierzchnię Księżyca, nazwał jego imieniem jeden z kraterów.

Ślady niew. zawilg., zabrązowienia nielicznych kart, egzemplarz nieco przycięty. Oprawa skóra brązowa, grzbiet 7-mio polowy z dwoma szyldzikami, złoconymi zdobieniami i napisami. Dwie karty tyt. w kolorze czerwono-czarnym.  W oferowanym egzemplarzu obecnych jest 85 miedziorytów na 83 tablicach, według Estreichera komplet stanowi 86 miedziorytów. Ten egzemplarz porównaliśmy z kilkoma innymi zdigitalizowanymi obiektami, głównie z Biblioteca Digital Hispanica. Według naszej oceny w tym egzemplarzu brak jest 3-ech miedziorytów (w części 1-szej brak 1 portretu i tabl. nr 36, w części 2-giej tabl. nr 64 jest zachowana tylko w połowie, a tabl. 67 częściowo podklejona, w częsci 3-ciej brak 1 portretu) i brak 2-óch kart tekstowych (ostatniej karty nieliczbowanej w części 2-giej i karty tyt.-tekstowej w cz. 3-ciej). Pomyłki w paginacji. Nieliczne wczesne marginalia. Na wyklejce w tomie 2-gim wczesna zapiska.   Podsumowując, egzemplarz w stanie dobrym. Bardzo rzadkie na polskim rynku antykwarycznym.
Lit. m.in.: Grzegorz Racki: „Polak, który o kometach wiedział wszystko. Z Rakowa na Księżyc". Polityka, 16 grudnia, 2014; Jerzy Bulik - Stanisław Lubieniecki. 18.01.2015 (internet). 1515.