Pokorzyńska Elżbieta, Z księgą w herbie. Słownik biograficzny introligatorów warszawskich okresu zaborów, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2021, s. 396, wymiary 17 x 24,5 cm, oprawa twarda, stan bardzo dobry.
Książka zdobyła Wyróżnienie w konkursie „GAUDEAMUS – Nagroda SWSW Kraków 2021” za walory edytorskie publikacji. Wyniki konkursu Stowarzyszenie Wydawców Szkół Wyższych ogłosiło 15 października br., drugiego dnia 24. Międzynarodowych Targów Książki w Krakowie, podczas których odbyło się również wręczenie nagród.
Praca poświęcona jest warszawskim introligatorom okresu zaborów (lata 1795-1918). Składa się z dwóch części. Pierwszą stanowi wstęp, w którym przedstawiono kluczowe zagadnienia, procesy i zjawiska dotyczące tego rzemiosła oraz ludzi z nim związanych. Druga to obszerny słownik biograficzny. W ten sposób wypełniono dotkliwą lukę w badaniach nad dziejami ruchu wydawniczego w Warszawie, włączając się w nurt biografistyki introligatorstwa, słabo obecny dotąd w Polsce, a uprawiany z powodzeniem i na niemałą skalę w oprawoznawstwie obcym od wielu dziesięcioleci.
Pierwsza część pracy jest w gruncie rzeczy solidną monografią, ukazującą miejsce introligatorstwa w szeroko pojmowanej kulturze książki, jak i rynku książki w kontekście dziejów politycznych i gospodarczych. Obok rozdziałów dotyczących samego rzemiosła: technologii, materiałów i urządzeń, są też i takie, które przedstawiają środowisko – jego strukturę, organizację i przemiany, jakie następowały w ciągu całego stulecia, biogramy zaś świetnie tę panoramę uzupełniają, personalizują. (z recenzji dra hab. Grzegorza Niecia)
(…) introligatorstwo stolicy Polski, a zatem – siłą rzeczy – jednego z najważniejszych miast dawnej i współczesnej Rzeczpospolitej, stanowi wciąż wielką zagadkę w dziejach tej dziedziny rzemiosła artystycznego. (…) Nieco lepiej, co nie znaczy że zadowalająco, prezentuje się nasza wiedza o warszawskich oprawach z XVIII stulecia, (…) również w przypadku XIX i 1. połowy XX wieku odnieść można wrażenie stopniowego wzrostu naszej orientacji w działalności i dorobku stołecznych „oprawców”. Lektura książki dr Pokorzyńskiej, w tym zwłaszcza imponujących rozmiarów część biograficzna, dowodzi jednak jak iluzoryczne jest to wrażenie. Stanowi ona bowiem pierwszą, zakrojoną na tak dużą skalę, próbę zmierzenia się z zagadnieniem działalności warszawskich introligatorów od końca XVIII do pierwszego dwudziestolecia XX wieku. (z recenzji dra hab. Arkadiusza Wagnera)
