TRÖMER, JOHANN CHRISTIAN, Die Avantures Von Deutsch Francos mit all sein ...

TRÖMER, JOHANN CHRISTIAN, Die Avantures Von Deutsch Francos mit all sein Scriptures und mit viel schoen Kuffer-Blatt viel lustigk tzu les uff kross kross Allerknad Comentement es isz kedruck, wyd. Johann Georg Lochner, Drezno, Lipsk, Wiedeń, Praga, Norymberga 1745; zbór wierszy autorstwa Johanna Christiana Trömera, znanego też jako Jean Chrétien Toucement (1697-1756), francusko-niemieckiego poety przebywającego na dworze Augusta II Mocnego, elektora Saksonii I króla Polski; na str. przedtyt. miedz. cz.-b. przedstawiający półpostać Johanna Christiana Trömera (ryt. Boëtius); dedykacja dla władcy Saksonii i Polski; wewnątrz 9 miedz. cz.-b., wśród których szczególną uwagę zwraca panorama Gdańska, ze sztafażem figuralnym oraz sekcjami przedstawiającymi torturowanie skazańców: Veritables Portraits von die Danziger Schnaphan i napis: wohl meritirte Recompence vor die Schnaphan Teufl; na przedniej wyklejce dopisek odręczny z 1770 r.; 14 + 568 + 6 str., st. bdb., drobne zabrudzenia, okładka twarda, introligatorska, półskórek; format 8o; BARDZO RZADKIE!
Obraz egzekucji skazańców przedstawiony na jednej z rycin stanowi nawiązanie do dramatycznych wydarzeń z 1734 r. W trakcie wojny o sukcesję polską doszło do oblężenia Gdańska. W mieście tym szukał schronienia król Stanisław Leszczyński. Od 22 II Gdańsk oblegali Rosjanie dowodzeni najpierw przez Piotra Lacy, a potem Burkharda Münnicha. Armia obrońców złożona była z wojsk zaciężnych, powołanych pod broń Gdańszczan oraz żołnierzy królewskiej gwardii konnej pod dowództwem generał Johanna Wilhelma von Vietinghoffa. Dowodzący siłami rosyjskimi feldmarszałek B. Münnich, w wydanym w imieniu cesarzowej Anny Iwanowny, datowanym na 18 III 1734 r. manifeście domagał się kapitulacji w ciągu 24 godzin. W razie odmowy groził egzekucją na miejskich wałach wziętym do niewoli Schnaphanom (Schnaphan to prawdopodobnie zgermanizowana forma francuskiego słowa chenapan, czyli hultaj). Wydaje się, że ta groźba mogła zainspirować autora ryciny. Obrońcy się nie ugięli, bo liczyli na francuską odsiecz. Ta jednak zawiodła. Eskadra francuskich okrętów przypłynęła 20 V, ale potem odpłynęła do Kopenhagi. Podjęty następnie francuski desant na Westerplatte, zakończył się klęską. Wobec beznadziejności dalszego oporu król Stanisław Leszczyński 27 VI w przebraniu uciekł z miasta. Gdańsk skapitulował 3 dni później.