Zygmunt Menkes, AKT, po 1950

51,2 x 41,5cm - olej, płótno sygn. p.d.: Menkes

Na ramie nalepka nowojorskiej galerii (druk, długopis): KRASNER GALLERY | 1061 MADISON AVE. RE 4-6110 | TITLE MODEL IN STUDIO | ARTIST ZIGMUNT MENKES | MEDIUM OIL RO-

 

Prezentowany Akt jest znakomitym przykładem bardzo charakterystycznego stylu, jaki Zygmunt Menkes wypracował po wyjeździe do Stanów Zjednoczonych. Początkowe lata twórczości – 20. i 30. XX w. – artysta spędził w Paryżu, gdzie tworzył pod wpływem fowistów a zwłaszcza Henri Matisse’a. Jego dzieła były wówczas malowane miękko i charakteryzowały się przygaszoną kolorystyką. Po wyjeździe do Nowego Jorku intensyfikacji uległa zarówno kolorystyka, jak i ekspresja w nakładaniu farb. Menkes zaczął budować kompozycje plamami, które następnie obwodził zamaszystym konturem. Paletę ograniczył do błękitów, zieleni i brązów, które dopełniał soczystą żółcią, czerwieniami i kontrastował z czarnym konturem. Kompozycje figuralne, portrety, akty i martwe natury z czasem uległy syntetyzacji i artysta zaczął tworzyć na pograniczu abstrakcji.

Zygmunt Menkes mówił: Zawsze wierzyłem w to, że jedynie harmonia między abstrakcyjnymi wartościami języka plastycznego oraz wewnętrzny i bezpośredni kontakt z życiem i naturą (jak też osobisty stosunek do życia) mogą tylko prowadzić artystę do stworzenia dzieła sztuki. Bez tej harmonii jedynie laboratoryjny eksperyment lub sentymentalna ilustracja jest rezultatem.

cyt. za: Sigmund Menkes 1896-1986, Lipert Gallery, Nowy Jork 1993, s. 19

W prezentowanym Akcie statyczną figurę nagiej kobiety artysta również zdynamizował zamaszyście prowadzonymi, czarnymi liniami. Z czasem malarz coraz bardziej zagęszczał układ linii, wzbogacając tym fakturę płócien. Wypełnione przedmiotami wnętrze pracowni, które często stanowiło tło dla dzieł Menkesa, nadało iluzyjną głębię i dodało całości walorów dekoracyjnych.

 

♣ do wylicytowanej ceny oprócz innych kosztów zostanie doliczona opłata wynikająca z prawa twórcy i jego spadkobierców do otrzymania wynagrodzenia zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 roku - o prawie autorskim i prawach pokrewnych (droit de suite).

Zygmunt Menkes (Lwów 1896 - Riverdale, Nowy Jork 1986) naukę malarstwa rozpoczął pod kierunkiem Kazimierza Sichulskiego w lwowskiej Szkole Przemysłu Artystycznego. Następnie, w latach 1919-1922 studiował w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych u Wojciecha Weissa. W roku 1922 wyjechał do Berlina, gdzie poznał Aleksandra Archipenkę i korzystał z jego wskazówek. Od roku 1923 stale przebywał w Paryżu. Związany ze środowiskiem artystów École de Paris, przyjaźnił się, m.in. z E. Zakiem i M. Chagallem. Uczestniczył w Salonach Jesiennych, Niezależnych i Tuileries, wystawiał w wielu galeriach paryskich. Często przyjeżdżał do kraju; był członkiem lwowskiego ugrupowania Nowa Generacja i krakowskiego Zrzeszenia Artystów Plastyków Zwornik, uczestniczył w wystawach we Lwowie i w Warszawie. Wiele podróżował, m.in. w 1928 był w Berlinie, a w 1935 w Hiszpanii (razem z A. Nachtem-Samborskim). W 1935 wyjechał do Nowego Jorku, gdzie osiadł na stałe i gdzie w 1936 miał wystawę indywidualną. Przez lata współpracował z tamtejszymi galeriami sztuki i wykładał w Art Students League. Malował portrety, akty, kompozycje figuralne, martwe natury i pejzaże, a po 1940 także obrazy nawiązujące do martyrologii Żydów. Jego malarstwo ulegało różnym przemianom stylistycznym. W okresie paryskim obrazy artysty bliskie były nurtom ekspresjonizmu i fowizmu. W okresie powojennym ograniczał kolorystykę, wprowadzał mocną linię konturu, bogatą fakturę, a z czasem także coraz wyraźniejszą geometryzację form.