Teresa TYSZKIEWICZ (1906-1992), Gest II, 1990

olej, płótno; 80,5 x 100 cm;
sygn. i dat. p. d.: T90;
na odwrocie opisany: TERESA TYSZKIEWICZ / GEST II 1990 oraz nalepka z Galerii Sławka Bossa.
Obraz wystawiany: Galeria Starmach, Kraków 1992; Galeria Sławka Bossa, Warszawa 1992.

Teresa Tyszkiewicz była wszechstronną artystką, zajmowała się tkaniną, malarstwem lecz jej zainteresowania były znacznie szersze (m.in.: filozofia, matematyka, teoria kościoła). Ponadto malarka była wybitnym pedagogiem. Podobnie jak Stefan Wegner miała znaczący wpływ na kształt i program Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Łodzi, na której to uczelni pracowała w latach 1945-1978 prowadząc pracownię druku na tkaninie. Między innymi to nietypowe zestawienie (druku i tkaniny) świadczyło o jej szerokich horyzontach jak również szczególnej otwartości na różnorodność zagadnień i zainteresowań. Podobnie jak Wegner należała do łódzkiej grupy artystycznej „Piąte Koło”. Ze względu na II Wojnę Światową artystka uzyskała dyplom warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych dopiero w 1946 roku pod opieką m.in. dawnego kolegi Felicjana Szczęsnego Kowarskiego. Znalazła się wśród trzynastu pierwszych, powojennych absolwentów uczelnie wraz z m.in. Wojciechem Fangorem. Posiadała rozległe kontakty artystyczne np. z Tadeuszem Kantorem czy Marią Jaremą. Prezentowała swoje prace na trzech Wystawach Sztuki Nowoczesnej (Kraków - 1949 r., Warszawa - 1957 r., 1959 r.)
Oferowane płótno należy do niezwykle rzadkich kompozycji na rynku aukcyjnym. Przedwojenną spuściznę jak również prac z początku lat 50. XX w. artystka zniszczyła. W latach 50. XX w. Teresa Tyszkiewicz wypracowała swój własny styl w malarstwie nazywany nie kiedy malarstwem gestu, nie jednokrotnie porównywany do tkanin ze względu na linearność kompozycji zestawianą z nicią kłębiącą się po białym, jasnym płótnie. Często też sugestywny, oszczędny wyraz artystyczny jej dzieł przywodził na myśl pismo - kaligrafię. Ze względu na ekspresyjność form uzyskanych za pomocą przecinających się linii można określić jej twórczość jako cześć taszystowskiego nurtu w sztuce jednoznacznie kojarzonego z informelem stosowanym przez Tadeusza Kantora. W wyżej wspomnianych wątkach i porównaniach wyraźnie widać mnogość myśli artystycznych zajmujących Teresę Tyszkiewicz, przy równoczesnej konsekwencji skupiającej się na geście artysty.
Prezentowany obraz pochodzi z 1990 roku gdy Teresa Tyszkiewicz, wróciła do wypracowanych w latach 50. I 60. XX w. założeń, tworząc cykl obrazów „Gest” w latach 1989-1992.
(źródło: culture.pl, szum.pl, lodz.wyborcza.pl, www.ledochowski.eu/rodzina/ttyszkiewiczpl)