Wymiary: 56 × 46 cm
zakup, 1950
nr inw. MP 338 MNW
Okres adopcji: 1 rok
Biogram
Jest to jeden z kilku szkiców poprzedzających namalowanie najbardziej znanego płótna Władysława Podkowińskiego. Szał po wystawieniu w warszawskiej Zachęcie wzbudził skrajne emocje wśród widzów i krytyków. W odczuciu konserwatywnych warstw społeczeństwa tak śmiała wizja erotycznej ekstazy łamała zasady dobrego smaku, ocierając się o pornografię. Jednak przedstawiciele młodego pokolenia dostrzegali w tym dziele wyraz nieskrępowanej swobody twórczej, burzącej dotychczasowe kanony sztuki i normy obyczajowe. Bronili prawa artysty do wyrażania osobistych uczuć: cierpienia, bólu i namiętności.
Naga kobieta czułym gestem obejmuje szyję spiętego do skoku konia, przywodzącego na myśl apokaliptyczną bestię. Obydwoje spadają w nicość wśród jakiejś wirującej kosmicznej materii. Dynamika kompozycji i spotęgowana ekspresja współtworzą symbolikę obrazu. Szał erotycznych namiętności jawi się tu jako wyraz instynktu płciowego – najważniejszej siły determinującej egzystencję człowieka.
Szał Władysława Podkowińskiego uznawany jest za jedno z najwybitniejszych dzieł polskiego symbolizmu.
