Wyszukiwanie zaawansowane Wyszukiwanie zaawansowane

Główne kierunki w malarstwie współczesnym

Malarstwo współczesne to gałąź sztuki najnowszej, której początki sięgają pierwszej połowy XX wieku i okresu po II wojnie światowej. Niezwykle różnorodne dzieła sztuki przyciągają swoim wyglądem i tematyką, często wzbudzając dyskusje. Jakie są jedne z głównych i najciekawszych kierunków w malarstwie współczesnym?

Główne kierunki w malarstwie współczesnym

Taszyzm

Kierunek w malarstwie abstrakcyjnym powstały w Europie w pierwszych latach po II wojnie światowej. Należy do nurtu abstrakcjonizmu niegeometrycznego i jest europejskim odpowiednikiem abstrakcyjnego ekspresjonizmu, rozwijającego się w USA. Nazwa wywodzi się od francuskiego la tache oznaczającego dosłownie "plamę". Termin został użyty przez krytyka Felixa Feneona w 1889 roku do określenia techniki impresjonistów. Wprowadzenie znaczenia tego słowa w dzisiejszym rozumieniu przypisuje się krytykowi Pierre’owi Gueguenowi. Taszyzm jest bardzo bliski informelowi. Stanowi niemal jego synonim. Do pionierów art informelu należy Hans Hartung, grafik i malarz znany z charakterystycznych, nieprzedstawiających płócien, na których pojawiają się graficzne czarne linie, kojarzące się z chińskimi rysunkami wykonanymi tuszem. Polacy związani z taszyzmem to przede wszystkim artysta i reżyser teatralny Tadeusz Kantor. Taszyzm wpłynął też na szereg innych artystów, takich jak Jerzy Skarżyński, Marek Włodarski, Marian Warzecha, Maria Stangret oraz Alfred Lenica.

Alfred Lenica zaliczany jest do czołowych reprezentantów polskiej awangardy. Pod koniec lat 50. XX wieku wypracował własną rozpoznawalną formułę charakteryzującą się połączeniem wpływów taszyzmu, ekspresjonizmu, surrealizmu, informelu i drippingu.

Konceptualizm

Nurt sztuki XX wieku, zasadzający się na eksponowaniu samego procesu twórczego, to co jest najważniejsze w dziele sztuki to koncept, idea. W rezultacie artyści tego nurtu odrzucili prymat przedmiotu nad ideą, przy jednoczesnym mocnym podkreśleniu intelektualnego charakteru twórczości. Inne nazwy dla sztuki konceptualnej to sztuka pojęciowa, sztuka zdematerializowana, sztuka postprzedmiotowa. Kreację artystyczną zastąpiły tu czynności logiczno-analityczne, dlatego mówiono również o „epoce postartystycznej”, a także o „sztuce po filozofii”. Jednak działalność owa, mimo iż skupiona na spekulacji mentalnej, nie jest działalnością należącą do dziedziny nauki. Metody przejmowane z różnych dziedzin wiedzy - filozofii, logiki, matematyki, semiologii, nie mają na celu tworzenia nowych systemów naukowych, lecz stają się bodźcami dla aktów wyobraźni powołujących do życia ideę.

Jednym z ciekawszych polskich twórców nurtu konceptualizmu jest Roman Opałka. W latach 70. w ramach projektu Detale artysta zaczął wykonywać też fotograficzne autoportrety, dokumentując zmiany, jakie odciska czas na jego obliczu. Na zdjęciach ubrany jest zawsze tak samo - zawsze w białą koszulę, ma ten sam wyraz twarzy i jest tak samo uczesany.


Popularne


Pop-art

Pop-art to ruch artystyczny powstały w Anglii i Stanach Zjednoczonych w początkach lat 60.XX wieku. Ok. 1965 osiągnął szczyt rozwoju i popularności. Nazwa ruchu wywodzi się od popular art, co ma oznaczać sztukę mieszkańców miast. Pop-art nie ma jednolitych cech kierunku plastycznego. Jedynym elementem wspólnym jest obecność w nich lub przypomnienie przedmiotów codziennego użytku. Pojęcie pop-art wprowadził jako pierwszy angielski krytyk Lawrence Alloway, opisując działalność Grupy Niezależnej, brytyjskich artystów, którzy z codziennych fragmentów miejskiego, komercyjnego otoczenia czerpali motywy jak ze źródła, czyniąc z prozaicznych fragmentów gazet, książek, reklam i komiksów esencję swoich prac.

Jednym z typowych przedstawicieli pop-artu jest Roy Lichtenstein. Źródłem inspiracji Lichtensteina stał się model życia konsumpcyjnego, zaintrygowany popartem zaczął malować popularne postaci z kreskówek, komiksów, reklamy. W efekcie zaczęły powstawać wielkoformatowe obrazy postaci komiksowych o ostro zaznaczonych konturach. Najbardziej znany cykl, który powstał w tamtym okresie to Girls -wyidealizowane, rozmarzone brunetki i blondynki, których życie składało się z radości i rozpaczy.

Op-art

Op-art, inaczej optical art, którego celem jest bezpośrednie oddziaływanie na ludzkie oko. Powtarzające się na obrazach motywy geometryczne mają pobudzać narząd wzroku i mamić go. Niektórzy twórcy op-artu zajmują się złudzeniami optycznymi. Wizualizm polega na tworzeniu takich kompozycji, które dają efekt rozwibrowania, ruchu albo nienaturalnej głębi. Artyści op-art wykorzystują w tym celu geometryczne złudzenia optyczne, budowane za pomocą abstrakcyjnych kombinacji linii i płaszczyzn, a także kontrastów kolorystycznych.

Op-art jest jedną z odmian abstrakcjonizmu, rozpowszechnioną w latach 50. i 60 XX wieku między innymi za sprawą Victora Vasarely’ego, autora niezwykłych obrazów na płótnie, opierających się na wrażeniu wklęsłości i wypukłości. Victor Vasarely to francuski malarz i grafik pochodzenia węgierskiego. Swoją twórczość abstrakcyjną określał mianem plastyki kinetycznej, starając się poprzez stosowane w niej efekty stwarzać wrażenie ruchu.

Główne kierunki w malarstwie współczesnym

Abstrakcjonizm

Kierunek we współczesnych sztukach plastycznych , który charakteryzuje się wyeliminowaniem wszelkich przedstawień mających bezpośrednie odniesienie do form lub przedmiotów obserwowanych w naturze. Jest to sztuka abstrakcyjna, bezprzedmiotowa. Malarze abstrakcyjni szukali nowych form tj.: linia – plama, pion – poziom, odrzucając figuratywność na rzecz wewnętrznej konstrukcji obrazu układu linii barwnych plam, prostych form geometrycznych. Malarstwo to pragnęło wyzwolić się od tematu, odejść od rzeczywistości, zrezygnować z naśladowania natury. Za pierwszy obraz abstrakcyjny uważa się dzieło Wassilego Kandinsky'ego, Akwarelę abstrakcyjną.

W twórczości polskich artystów uprawiających malarstwo abstrakcyjne zwraca uwagę kolor, tak jest w przypadku m.in. Stefana Gierowskiego, którego płótna są przesycone emocjami, przekazywanymi, w zależności od okresu twórczego, poprzez wielkie płaszczyzny koloru, fakturę płócien i geometryczne układy złagodzone tonalnymi przejściami.

Street-art

Dziedzina sztuki obejmująca dzieła tworzone w przestrzeni publicznej. Określenia street art najprawdopodobniej po raz pierwszy użył Allan Schwartzman w 1985 roku. Street art to nie tylko graffiti na murach, ale jest to szerokie pojęcie określające wszelkie rzeźby, wlepki, plakaty, projekcje wideo czy instalacje artystyczne, które nie są ograniczone żadnym budynkiem.

1977 rok to pojawienie się na ulicach Manhattanu buntowniczych napisów graffiti podpisanych SAMO- to początek działalności Jean-Michel Basquiata, amerykańskiego prekursora współczesnego street artu. Coraz więcej polskich artystów tworzy w tym gatunku i coraz więcej się o nich mówi, również, albo właściwie częściej poza granicami Polski - Aqualoopa, Natalia Rak, CiahCiah, Otecki, to tylko niektórzy z tych, którzy sprawiają, że nasze ulice stają się ciekawsze i bardziej kolorowe. Banksy to człowiek, o którym nie można nie wspomnieć, mówiąc o street arcie. Intryguje i inspiruje. Jeden z najpopularniejszych artystów tego gatunku, Brytyjczyk, który mimo zdobytej sławy, nadal pozostaje anonimowy.

01/06/2021

keyboard_arrow_up