Jak odnowić obraz — renowacja starych obrazów

Wiele osób uwielbia oglądać obrazy, które wiszą w galeriach, muzeach lub kościołach. Niekiedy też sami posiadamy różnego rodzaju dzieła sztuki malarskiej, ale mimo wszystko uderza nas to, że ich kolory nie są już tak atrakcyjne. Zdarza się też, że pojawiają się w nich rysy, pęknięcia czy inne ubytki. Nie wszyscy zdają sobie sprawę z tego, że dobry wygląd dzieł w galeriach jest zwykle efektem umiejętnie przeprowadzonej renowacji obrazów. Niekiedy pewne zabiegi tego typu można przeprowadzić na własną rękę. Trzeba jednak bardzo uważać, żeby nie uszkodzić delikatnej powierzchni malowidła. Jak zabrać się za odnawianie obrazów? Poniżej znajdziesz kilka przydatnych wskazówek. 

Renowacja obrazów. Kiedy jest potrzebna?

Czym właściwie może być renowacja obrazów? Kiedy jest niezbędna? Malarskie dzieła sztuki nie tylko zdobią ściany domów, ale coraz częściej są uważane za dobra inwestycyjne. Myśląc o zainwestowaniu w takie przedmioty, musisz jednak zdawać sobie sprawę z ich specyfiki. Bardzo ważne jest to, że na cenę dzieła sztuki składa się także jego stan. Nieumiejętnie przechowywane malowidła, niezależnie od techniki wykorzystanej do ich stworzenia, mogą bardzo tracić na wartości. 

Kiedy przede wszystkim trzeba zająć się renowacją obrazów? Wrogiem ich estetycznego wyglądu zawsze będzie czas. Niezmiernie ważne jest jednak również właściwe przechowywanie. Na stan dzieła malarskiego wpływają takie kwestie, jak osiadający na obrazach kurz, ale też różnorodne plamy i zabrudzenia. Problemem bywają również odchody much, pleśń czy dym papierosowy. Bardzo trudno jest także uchronić stary obraz przed przesuszeniem, które powoduje pęknięcia. 

Jak radzić sobie z takimi problemami? Podstawą jest właściwa renowacja obrazu. Polega ona na jego ocenie, wyczyszczeniu, ewentualnym uzupełnieniu ubytków i pęknięć, ale także zabezpieczeniu na przyszłość. Wszystko po to, by można było cieszyć się jego pięknem przez kolejne lata. 

Odnawianie obrazów: podstawowe kwestie

Co warto wiedzieć przed przystąpieniem do odnawiania obrazów? Przede wszystkim trzeba ocenić własne umiejętności. Owszem, niektóre obrazy można z powodzeniem odnowić samemu, ale w przypadku niektórych lepiej pozostawić sprawę w rękach specjalistów. Ostatnia sytuacja dotyczy przede wszystkim wyjątkowo cennych zabytków malarstwa i tych, które są bardzo mocno zniszczone. 

Trzeba przy tym pamiętać o tym, że odnawianie obrazów zawsze jest zadaniem pracochłonnym. Przy poszczególnych działaniach trzeba też zwracać uwagę na skrupulatność i delikatne obchodzenie się z cennym dziełem. 

Bardzo ważne przy odnawianiu obrazów będzie też odpowiednie zorganizowanie stanowiska pracy. Obraz musi być umieszczony na stabilnym podłożu, które zapewni mu odpowiednią ochronę. Dodatkowo należy zadbać o dobre oświetlenie, które pozwoli na dokładne wykonanie prac. 

Renowacja obrazu: czyszczenie 

Od czego zacząć renowację obrazu? Pierwszym etapem będą jego dokładne oględziny. Już tutaj bardzo przyda się dobrze dobrane oświetlenie. Dzięki temu etapowi można wstępnie określić zakres niezbędnych prac. 

Co dalej z naprawą i odnawianiem obrazu? Następnym etapem będzie jego czyszczenie. Musisz mieć świadomość tego, że zwłaszcza starsze i zaniedbane malowidła mogą być ukryte pod grubymi warstwami kurzu i zabrudzeń. Ich usuwanie powinno odbywać się stopniowo. Ten etap renowacji obrazu także wymaga delikatności po to, aby przy czyszczeniu nie uszkodzić dodatkowo powierzchni malowidła.

Najlepiej czyszczenie podzielić na dwa etapy. Pierwszym z nich będzie wstępne usunięcie warstwy kurzu, która okrywa powierzchnię malowidła. Niektórzy zalecają tu wykorzystanie odkurzacza ustawionego na najmniejszą moc i z miękką końcówką, ale zawsze jest to działanie ryzykowne, które może pogłębić problem w postaci dodatkowych uszkodzeń. Przy renowacji obrazu domowym sposobem lepiej jest posłużyć się ściereczką lub miotełką do kurzu. Warto zadbać o to, aby przedmiot ten nie pozostawiał dodatkowych włosków na powierzchni malowidła. 

Przy czyszczeniu trzeba bardzo uważać i ostrożnie działać zwłaszcza w newralgicznych miejscach, które już zostały uszkodzone. Dokładniejsze odkurzanie należy przeprowadzać miękkimi akcesoriami takimi, jak choćby pędzel do golenia. Musi on być jednak czysty i suchy. Ruchy czyszczące powierzchnie muszą być bardzo delikatne. Działanie trzeba przerwać od razu, gdyby na pędzlu pojawią się fragmenty farby.

Naprawa obrazów wymaga ostrożności

Należy pamiętać, że naprawa obrazów zawsze wymaga ostrożności. O ile odkurzenie powierzchni jest dobrym krokiem właściwie w każdym przypadku, to kolejne ruchy zależą w dużej mierze od tego, z jaką techniką malarską mamy akurat do czynienia. Istotny jest także rodzaj materiału. Obrazy na szkle lub akrylu najczęściej są dość łatwe w czyszczeniu. Co z tradycyjnymi malunkami olejnymi na płótnie? W tym przypadku trzeba bardziej uważać, by nie uszkodzić powierzchni. 

Naprawa obrazów olejnych wymaga zastosowania zwiększonej ostrożności. Nie można się tutaj posłużyć wodą, bo mogłaby zniszczyć delikatną strukturę, zwłaszcza jeśli ta ma już swoje lata. Zamiast tego stosuje się olej lniany, którym nawilża się narzędzie przeznaczone do czyszczenia. Mogą to być np. patyczki kosmetyczne. Warto oczywiście zaopatrzyć się w większą liczbę takich akcesoriów. Podstawową sprawą jest to, aby zastosowane narzędzia i preparaty nie działały destrukcyjnie na powierzchnię dzieła sztuki. 

Rekonstrukcja obrazu. O czym jeszcze warto pamiętać?

Niekiedy możesz zauważyć, że powierzchnia obrazu ma mikroskopijne pęknięcia, a jego kolory są wyblakłe. Wówczas istotne jest przeprowadzenie bardziej zaawansowanej rekonstrukcji obrazu. Oczywiście w przypadku dużych uszkodzeń, które zagrażają istnieniu dzieła, należy się raczej zwrócić do specjalisty. Doświadczona osoba wykaże się dużą biegłością w radzeniu sobie nawet z mniej typowymi problemami.

Co można jednak zrobić samemu? Przy rekonstrukcji obrazu niekiedy maluje się całość lub poszczególne elementy dodatkową warstwą farby. W tym przypadku dokładność i skrupulatność będą nieocenione. Warto zawsze stosować dobrej jakości farby. Ich odcienie także są niezwykle istotne — należy dążyć do tego, aby możliwie wiernie nawiązywały do kolorów oryginalnych. 

Zupełne odświeżenie obrazu poprzez pokrycie go w całości nową warstwą farby może być zadaniem zbyt skomplikowanym dla amatora i lepiej pozostawić je zawodowcom. W przypadku drobnych ubytków, wyblaknięć lub prześwitów można się pokusić o pracę samodzielną. 

Jak zabezpieczyć obraz?

O czym należy pamiętać po dokonaniu wyczyszczenia i rekonstrukcji obrazu? Istotne jest sprawienie, aby na długo pozostał piękny, kusił atrakcyjnymi kolorami i nie był podatny na uszkodzenia. Bardzo istotne jest więc jego odpowiednie zabezpieczenie. O ile w przypadku niektórych technik dobrą ochronę będzie stanowiła przeszklona rama, to w przypadku innych należy się posłużyć bardziej wyspecjalizowanymi metodami. Na przykład w przypadku malarstwa olejnego stosowany jest werniks tworzący warstwę o działaniu ochronnym.

Dlaczego warto inwestować w odnowione obrazy? Dzieła sztuki są nie tylko piękne, ale i wartościowe. Ich zakup może się wiązać z prestiżem, być ciekawym hobby, ale też metodą lokaty kapitału. Różnorodne obrazy do licytowania dzieł sztuki znajdziesz na aukcjach w OneBid. Skorzystaj z nich już dzisiaj i kup dzieła sztuki swojego ulubionego autora.