Franciszek Starowieyski - analiza twórczości

Łączy się go z takimi nurtami jak symbolizm i surrealizm. Jest uważany za czołowego przedstawiciela „polskiej szkoły plakatu”. Franciszek Starowieyski to przede wszystkim rysowni, grafik i twórca plakatów. Zajmował się też tworzeniem scenografii teatralnych i telewizyjnych. Jego prace wystawiane były zarówno na wystawach krajowych, jak i zagranicznych. Co cechowało jego twórczość? Co przede wszystkim przedstawiał na swoich pracach Franciszek Starowieyski. Zachęcamy do zapoznania się z analizą jego twórczości.

Franciszek Starowieyski - szlachecki rodowód

Urodził się w 8 lipca 1930 roku w Bratkówce koło Krosna. Wywodził się ze szlacheckiej rodziny, która mogła poszczycić się herbem Biberstein. Franciszek Starowieyski studiował w Krakowie na Akademii Sztuk Pięknych w pracowni Wojciecha Weissa i Adama Marczyńskiego. Następnie nauki pobierał na Akademii w Warszawie w pracowni Michała Byliny. Dyplom otrzymał w 1955 roku. Pracował zarówno w Warszawie, jak i w Paryżu. Był wykładowcą Berliner Hochschule der Kunste i Europejskiej Akademii Sztuki w Warszawie.

Franciszek Starowieyski nosił pseudonim - Jan Byk. Andrzej Papuziński nakręcił o nim film pt. „Bykowi chwała”.

W ciągu życia zrealizował ponad 300 plakatów, wziął udział w ponad 200 wystawach, zrealizował ponad 20 spektakli Teatru Rysowania. Zdobył wiele nagród, wśród których można wymienić między innymi: Grand Prix na Biennale Sztuki Współczesnej w São Paulo, Grand Prix za plakat filmowy na festiwalu w Cannes, Grand Prix na Międzynarodowym Festiwalu w Paryżu, nagrody na Międzynarodowym Biennale Plakatu w Warszawie i na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Chicago. Franciszek Starowieyski został też uhonorowany w 2004 roku nagrodę Ministra Kultury w dziedzinie sztuk plastycznych.

Zmarł 23 lutego 2009 roku w Warszawie. O wielkości jego talentu świadczy chociażby fakt, że jest pierwszym Polakiem, który miał indywidualną wystawę Museum of Modern Art w Nowym Jorku w 1985 roku.

Franciszek Starowieyski - cechy twórczości

W jego twórczości dominuje przede wszystkim akt kobiecy, w różnych formach. Tym, co wyróżnia jego prace, są:

• surrealistyczne wizje,
• symbolizm,
• połączenia formy z intelektualnym przesłaniem,
• nawiązywania do barokowej estetyki,
• fascynacje ciałem kobiecym o „rubensowskich” kształtach,
• inspiracje twórczością Samuella Becketta.

W jego rysunkach nie brak refleksji na temat przemijania, a nawet śmierci.

Franciszek Starowieyski zasłynął poza tym kaligraficzną precyzją kreski, zainteresowaniem anatomią, a także sięganiem do tradycji XVII-wiecznych.

Starowieyski - podobnie jak Salwador Dali - chciał swoją sztuką szokować, a nawet wzbudzać grozę.

Franciszek Starowieyski - twórca plakatów filmowych i teatralnych

Artysta stał się popularny już w latach 60. XX wieku. Zasłynął wtedy serią plakatów filmowych i teatralnych. To właśnie dzięki niemu plakat stał się odrębnym dziełem sztuki. Z wczesnego okresu jego twórczości można wymienić chociażby takie plakaty jak: "Płaczący gołąbek pokoju" (gest solidarności z powstaniem węgierskim), "Czterdziesty pierwszy", "Matka", "My z Kronsztad", "Poemat pedagogiczny".

Współpracując z Teatrem Dramatycznym, stworzył między innymi takie plakaty jak: "Anioł wstąpił do Babilonu", "Kochanek. Lekki ból”, "Czerwona magia".

Jednym z ciekawszych jego dzieł jest „Frank V”. Budynek banku przechodzi na nim w czaszkę. To właśnie ten plakat wyraźnie pokazuje zainteresowanie artysty barokowymi środkami wyrazu. To na „Franku V” widać, że połączenie dwóch, całkiem obcych sobie elementów, może przynieść zaskakujący efekt. Oprócz czaszek na plakatach Starowieyskiego widać często inne motywy. Będą to przede wszystkim:

• ciało kobiety,
• ptasie głowy,
• węże,
• magiczne oko.

Elementy łączone są ze sobą w nowatorski sposób, ich kształty poddawane są zmianom. Dzięki temu artysta mógł uzyskać ekspresyjne, a zarazem symboliczne dzieło. Wszystko to sprawiło, że to właśnie nie kto inny jak Starowieyski przyczynił się do tego, że plakat przestał być tylko obrazkiem do spektaklu. Stał się odrębnym dziełem sztuki.

Franciszek Starowieyski - Teatr Rysowania

Artysta zapoczątkował też kilkudniowe przedsięwzięcie, jakim był Teatr Rysowania. Happening polegał na tym, że artysta malował przed zgromadzoną publicznością. Po raz pierwszy Teatr Rysowania odbył się w 1980 roku w Świdwinie. Przedsięwzięcie to miało nie tylko zwrócić uwagę na sam akt tworzenia, nie tylko umożliwiało podejrzenie artysty przy pracy, lecz także pozwalało budować odpowiedni nastrój. Teatr Rysowania odbywał się według określonych reguł. Na początku artysta rozpoczynał kompozycję od wykreślenia jej centralnego punktu, czyli koła. Robił to bez użycia cyrkla. Do stałych zasad przedsięwzięcia należała też praca z modelkami. Kolejnym stałym punktem były też rozmowy Starowieyskiego z publicznością. To ona dopingowała go też do dalszej pracy. Artysta tworzył na wielkich płótnach. W czasie Teatru Rysowania powstawały na nich ciała ludzkie, a także zwierzęce. Nie brakowało też barokowych symboli. Franciszek Starowieyski rysował z anatomiczną precyzją, doskonale odzwierciedlając każdy detal ludzkiego ciała. Mimo to jednak tworzył dynamicznie, z rozmachem. Największy obraz, który powstał w ramach Teatru Rysowania powstał w 1986 roku w Biennale. Miał wymiary 24 × 4 metry, a jego tytuł to "Pielgrzymka do świętego półkonia". Te nowatorskie happeningi z pewnością zaliczają się do jednych z najbardziej godnych zapamiętania aspektów życia i twórczości Franciszka Starowieyskiego.

Portal aukcyjny onebid.pl dla znawców i kolekcjonerów

Prace Franciszka Starowieyskiego możesz znaleźć na portalu aukcyjnym onebid.pl. Jeśli chcesz zainwestować kapitał lub poszerzyć kolekcję dzieł znanych twórców, weź udział w licytacji. Znajdziesz tu dzieła zarówno z wczesnego okresu twórczości artysty, jak i tego późniejszego. Poza obrazami, rysunkami czy rzeźbami na aukcjach możesz też znaleźć dane książki i starodruki, a także fotografie portretowe i artystyczne.