Sygnatury — czym są i co warto o nich wiedzieć?

Przystępując do zakupu dzieła sztuki, a konkretnie obrazu, każdy odbiorca zwraca uwagę na kilka czynników. O ile nie masz sprecyzowanego produktu, który chcesz kupić, warto skupić się na kilku istotnych aspektach. Jednym z nich jest znajomość artysty, który dany obraz wykonał. W innym wypadku uwagę naszą zwraca technika wykonania, wykorzystane materiały, farby i akcesoria. Stan techniczny danego obrazu oraz jego historia również mają znaczenie. Jednym z czynników jest również to, gdzie znajduje się podpis artysty na jego dziele. Jak się bowiem okazuje, wartość obrazu może wzrosnąć, jeśli autor pracy zamieści swoje nazwisko na przodzie. W jaki jeszcze sposób artyści oznaczają swoje dzieła sztuki? Sprawdź, jak rozpoznać autora i co, jako miłośnik i koneser sztuki musisz wiedzieć o sygnaturach.

Czym jest sygnatura?

Sygnaturą nazywa się każdy podpis obrazu, jaki wykona dany autor. Podpis ten, jak się okazuje, wcale nie musi składać się z imienia i nazwiska czy pseudonimu. Sygnaturą może być również samo nazwisko, inicjały artysty, charakterystyczny motyw przedstawiający zwierzę czy dany kształt, czy monogram. Oznaczanie swoich obrazów sięga czasów renesansu — wyjątkowych dla całej sztuki, stawiających na głównym miejscu człowieka, jego możliwości i potrzeby. Sztuka przestała być anonimowa i zaczęła pokazywać, jak można wyrazić swoje myśli, poglądy i uczucia za pomocą wyjątkowych dzieł artystycznych. Identyfikacja autora obrazu stała się ważna również w aspektach historycznych. Dzięki podpisom możliwe było zidentyfikowanie artysty, a tym samym poznanie cząstki jego życia i charakteru przedstawionego na danym dziele sztuki. Pojawienie się sygnatur wiąże się z zakończeniem anonimowości, przynajmniej w przypadku większości obrazów, zaś rozpoczyna niekończącą się epokę indywidualizmu.

Co oznacza umieszczenie sygnatury?

Podpis malarza na obrazie umożliwia nie tylko rozpoznanie dzieła. W pewien sposób sygnatura obnaża malarza, pokazuje często tematy, które go bolą i które stara się przepracować. Pamiętając o tym, że wiele dzieł sztuki różnych malarzy stało się ich swoistymi pamiętnikami, twórcy decydują się na ten niełatwy często zabieg postawienia sygnatury. W praktyce oznaczać to może jeszcze jeden aspekt. Pozostawiając podpis, malarz najczęściej tym właśnie gestem oznajmia sobie i światu, że właśnie zakończył tworzenie dzieła. Od tego momentu nie stara się go poprawiać i uznaje pracę za zakończoną, gotową do pokazania odbiorcom. Sygnatura ma jeszcze jeden bardzo ważny aspekt dla osoby kupującej dzieło. Często to właśnie podpis malarza w rogu obrazu daje pewność co do oryginalności dzieła. Oczywiście w dalszym ciągu praca może okazać się podróbką, jednak to znacznie mniejsze prawdopodobieństwo niż w przypadku, w którym podpisu lub oznaczenia brakuje całkowicie.

Różne sygnatury tych samych malarzy

Światowi artyści wcale nie muszą działać według określonego schematu i najczęściej po prostu tego nie robią. Taka sama zasada odnosi się do zamieszczania sygnatury na obrazach twórców. Historia pokazuje, że jeden artysta może mieć kilka sygnatur. Jak rozpoznać podpis malarza w takim wypadku? Często wystarczy połączenie ze sobą różnych kropek, które na przestrzeni życia i twórczości artysty dają rozwiązanie. Sygnatury malarzy mogą zmieniać się wraz z upływem czasu. Na każdym etapie twórczości malarz może oznaczać obraz w inny sposób. Sygnatury na przestrzeni lat mogą się różnić, ale mimo to mogą posiadać części i elementy wspólne łączące wszystkie podpisy ze sobą. Szukając podobnych motywów, możesz rozpoznać prace jednego artysty. Charakterystyczne motywy w sygnaturach mogą być znaczącym tropem. Charakterystyczne dla danego okresu twórczości podpisy pozwalają kolekcjonerom rozpoznać również powstawanie dzieł w czasie i przyporządkować po kolei twórczość malarza do danego okresu jego życia czy okresu historycznego. Czasem więc zróżnicowane pomysły na podpisy obrazów okazują się zbawienne, jeśli szukasz daty powstania dzieła lub rozpoznania kluczowego dla artysty okresu w jego życiu.

Sygnatury, których nie widać na pierwszy rzut oka

Kreatywność malarzy jest często widoczna również w przypadku tworzenia oryginalnego sposobu na podpisywanie swoich obrazów. Jak zidentyfikować podpis malarza, którego w pierwszym momencie wcale nie widzimy? Komu przypisać dane dzieło i kiedy wiadomo, czy sygnatura faktycznie pojawiła się gdzieś na obrazie i nie szukamy w ciemno? Historia pokazuje, że czasami podpis widoczny jest dopiero po odpowiednim ustawieniu obrazu względem padającego światła lub dopiero przy użyciu lupy, lub innego przedmiotu powiększającego i przybliżającego szczegóły obrazu. Wtapianie sygnatury w obraz, umieszczanie podpisu w otoczeniu różnych struktur i barw sprawia, że ciężko rozpoznać, czyją twórczość właśnie podziwiamy. Nie warto jednak szybko rezygnować z rozpoznania.

Obrazy z sygnaturą i bez — czy warto kupować dzieła sztuki bez podpisu?

Wielu kolekcjonerów sztuki za zasadę przyjmuje zakup tylko takich obrazów, na których widoczna jest sygnatura. Prawdą jest, że podpis autora sprawia, że dzieło staje się bardziej wartościowe i wyżej oceniane. Nie jest to jednak reguła. Kupując obraz bez podpisu w dalszym ciągu, możesz mieć pewność o jego oryginalności, dzięki otrzymaniu certyfikatu autentyczności obrazu. To dokument wystawiany przez dany dom aukcyjny czy innego sprzedawcę. Kupując dzieła sztuki za pośrednictwem onebid.pl możesz mieć pewność, że chociaż nie wszystkie obrazy będą oznaczone podpisem malarza, to gromadzone w obrębie strony dzieła sztuki są oryginalne. Jeśli planujesz zachować kupiony obraz dla siebie, nie musisz zwracać uwagi na zamieszczoną sygnaturę. Jeśli chcesz jednak podarować zakupione dzieło sztuki bliskiej osobie, warto wybrać obraz z podpisem samego artysty. To zwiększa wiarygodność dzieła, a dodatkowo umożliwia obdarowanej osobie wybór kolejnych dzieł z kolekcji artysty. Kupując w zaufanych źródłach, nie musisz obawiać się prawdziwość oferowanych obrazów.