Inne światy Hilmy af Klint

Hilma af Klint urodziła się 26 października 1862 roku w Solna na zamku Karlberg jako czwarte dziecko Mathildy Sonntag i Victora af Klint. Ojciec artystki był oficerem szwedzkiej marynarki. W późniejszym okresie życia Hilma af Klint mieszkała na stałe na Munsö, wyspie obok Adelsö. Gdy miała 10 lat, rodzina przeprowadziła się do Sztokholmu. W latach 1880-1882 uczyła się ona malarstwa portretowego na szwedzkiej Politechnice (obecnie Szwedzka Szkoła Sztuki, Rzemiosła i Wzornictwa). Została przyjęta do Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych w wieku dwudziestu lat, jako jedna z pierwszych kobiet. W latach 1882–1887 studiowała głównie rysunek, malarstwo portretowe i pejzażowe. Studia ukończyła z wyróżnieniem i otrzymała stypendium w formie pracowni w tzw. "Atelier Building" (Ateljébyggnaden), należącym do Akademii. W tym samym budynku znajdują się Blanchs Café i Blanchs Art Gallery.

W 1880 roku zmarła jej młodsza siostra Hermina i to właśnie w tym czasie zaczął się rozwijać duchowy wymiar jej życia. Potrzeba kontaktu z „drugą stroną” nasiliła się prawdopodobnie właśnie wraz ze śmiercią siostry. Od ok. 1887 roku współtworzyła grupę "Pięciu”. Spotkanie odbywały się raz w tygodniu w piątki i brało w nich udział pięć kobiet: Hilma af Klint, jej przyjaciółka z czasów studiów, malarka Anna Cassel, Sigrid Hedman, Cornelia Cederberg i Mathilde N. W seansach uczestniczy także jako medium. Trwają one kilkadziesiąt minut i rozpoczynają się czytaniem Biblii i medytacją. Na środku pokoju, w którym spotyka się grupa, stoją okrągły stolik, dwa krzesła, bujany fotel. Przy ścianie – kanapa, nad którą wiszą strusie pióra, obrazki. Przy oknie stoi ołtarz nakryty obrusem z koronki, a na nim – krzyż, dwa świeczniki, pięć szklanek z wodą. Doświadczenia te zainspirowały ją do namalowania w 1906 roku pierwszych obrazów abstrakcyjnych.

Grupa IX/SUW, Łabędź, Nr 18, 1915

Dzięki grupie „Pięciu” Hilma af Klint stworzyła eksperymentalny automatyczny rysunek już w 1896 roku, prowadząc go w kierunku pomysłowego geometrycznego języka wizualnego, zdolnego do konceptualizacji niewidzialnych sił zarówno wewnętrznego, jak i zewnętrznego świata. Twórczość artystki znacznie wyprzedziła abstrakcjonistyczne eksperymenty Kandinsky'ego, Malewicza i Mondriana i była wynikiem świadomego zastosowania języka abstrakcyjnych form do wyrażenia nowej, filozoficznej problematyki. Automatyczne rysunki i pastele Hilma af Klint zazwyczaj podpisuje literami „D.F.” (De Fem). W 1905 roku ma namalować cykl obrazów Świątynia. Prace do cyklu „Świątynia” powstawały w latach 1906-1915, realizowane w dwóch fazach z przerwą w latach 1908-1912. Powstały 193 obrazy, zgrupowane w kilku podseriach. Główne obrazy, datowane na rok 1907, są niezwykle duże: każdy obraz ma wymiary około 240 x 320 cm. Seria ta, zatytułowana „Dziesięć największych”, opisuje różne fazy życia, od wczesnego dzieciństwa po starość. Jej późniejsze obrazy są znacznie mniejsze. Styl Hilmy af Klimt ewoluował od form biomorficznych w kierunku abstrakcjonizmu geometrycznego. Artystka w ciągu życia zapisała 150 notatników ze swoimi przemyśleniami i studiami. Łącznie obrazów abstrakcyjnych stworzyła ponad 1200. Zmarła 21 października 1944 roku w wieku 82 lat na skutek obrażeń odniesionych w wypadku tramwajowym. Została pochowana w Galärvarvskyrkogården w Sztokholmie. Zostawiła kolekcję ponad 1200 obrazów i 125 pamiętników swojemu siostrzeńcowi, Erikowi af Klint. Zapisała je z zastrzeżeniem, by obrazów nie wystawiać publicznie przez 20 lat od jej śmierci. 

Zdjęcia: Wikipedia