Intrygujący świat Zdzisława Beksińskiego

Zdzisław Beksiński, polski malarz, rzeźbiarz i fotografik, jest postacią niezwykle fascynującą w świecie polskiej sztuki. Jego twórczość, niezwykle bogata i pełna tajemnic, zdobyła uznanie zarówno w kraju, jak i za granicą.

Początki

Zdzisław Beksiński urodził się 24 lutego 1929 roku w Sanoku. Dzieciństwo artysty przerwał wybuch II Wojny Światowej. W czasie niemieckiej okupacji Beksiński pobierał nauki w Polskiej Szkole Handlowej w Sanoku, równolegle biorąc udział w tajnych kompletach. Po wojnie zdał egzamin maturalny w Liceum Ogólnokształcącym w Sanoku, kończąc klasę o profilu matematyczno-fizycznym. Studiował architekturę na Politechnice Krakowskiej w 1947 roku, ukończył je w 1952 roku. Na uczelni artysta poznał Zofię Stankiewicz, absolwentkę filologii romańskiej. Młoda para wzięła ślub 30 kwietnia 1951 roku.

"Autoportret", 1956-57

Do Sanoka wrócił w 1955 roku, pracując jako kierownik budowy, ale nie sprawiało mu to przyjemności. W tym okresie interesował się fotografią montażową, rzeźbą i malarstwem. W tym okresie fotografia stała się główną pasją artysty, który stał się członkiem Polskiego Towarzystwa Fotograficznego. Kiedy zaczynał rzeźbić, jako medium często wykorzystywał materiały z budowy. Wczesne fotografie artysty były prekursorami jego późniejszych obrazów, często przedstawiających opuszczone krajobrazy i martwe natury na chropowatych powierzchniach. Twórczość artysty skupiała się głównie na malarstwie abstrakcyjnym, choć wydaje się, że jego prace z lat 60. inspirowane były surrealizmem. W 1958 roku przychodzi na świat syn malarza – Tomasz, który odziedziczy po ojcu artystyczną wrażliwość i zamiłowanie do muzyki. Żeby utrzymać rodzinę, Zdzisław Beksiński znalazł zatrudnienie w Sanockiej Fabryce Autobusów “Autosan”, która była spadkobiercą zakładu założonego przez jego pradziadka. Trafił do Działu Głównego Konstruktora na stanowisko plastyka odpowiedzialnego za projektowanie nadwozi.

Sukcesy

Pierwszym większym sukcesem artystycznym Zdzisława Beksińskiego była wystawa prac zorganizowana przez Janusza Boguckiego w 1964 roku w Starej Pomarańczarni w Warszawie. Pod koniec lat 60. Beksiński wkroczył w, jak sam to określił, „okres fantastyczny”, który trwał do połowy lat 80. To jego najbardziej znany okres, podczas którego tworzył niepokojące obrazy, ukazujące ponure, surrealistyczne otoczenie ze szczegółowymi scenami śmierci, rozkładu, pejzażami wypełnionymi szkieletami, zdeformowanymi postaciami i pustyniami. W pewnym momencie Beksiński przestał tytułować swoje dzieła, aby nie narzucać odbiorcom interpretacji. Kolejnym przełomem w karierze Zdzisława Beksińskiego, było poznanie w latach 80. mieszkającego wtedy w Paryżu Piotra Dmochowskiego, który staje się jego marszandem. Obrazy artysty pokazywane są we Francji, Belgii, Niemczech oraz Japonii. W Paryżu powstaje też autorska galeria „Galerie Dmochowski – Musée galerie de Beksinski”.

Fotografia bez tytułu, 1956-57

Życiowe tragedie

Okres lat dziewięćdziesiątych jest ciężkim czasem w życiu Zdzisława Beksińskiego. Chorują i umierają jego matka i teściowa. 22 września 1998 roku na tętniaka aorty umiera żona Zofia. Rok później ma miejsce kolejna tragedia, w Wigilię samobójstwo popełnia jedyny syn artysty - Tomasz. W latach dziewięćdziesiątych zwraca się w stronę mediów cyfrowych. Kupuje nowe modele komputerów, zajmuje się grafiką komputerową i obróbką obrazu cyfrowego.

Zdzisław Beksiński zmarł 21 lutego 2005 roku w swoim domu. Do warszawskiego mieszkania artysty przychodzi syn zaprzyjaźnionej rodziny, chcąc wymusić pożyczenie pieniędzy. Bandyta zadaje artyście 17 ciosów nożem, a następnie okrada mieszkanie.

Twórczość

Jednym z najbardziej charakterystycznych elementów twórczości Beksińskiego jest jego unikalny styl. Prace artysty są pełne surrealistycznych, baśniowych elementów, które przykuwają uwagę i pobudzają wyobraźnię. Beksiński potrafił przelać swoje wizje na płótno tudzież papier w sposób niezwykle ekspresyjny, nadając swoim dziełom niepowtarzalny charakter. Artysta pozostawiał swoje prace zazwyczaj bez tytułów, co daje widzowi swobodę interpretacji. Każdy obraz jest jak zagadka, a jego odbiór zależy od spojrzenia każdego obserwatora.

"Bez tytułu", 1984

Przez lata Beksiński przeszedł fascynującą ewolucję artystyczną. Jego wczesne prace to głównie surrealistyczne pejzaże, z czasem zaczął eksperymentować z formą i treścią, poruszając się w stronę bardziej apokaliptycznych i postapokaliptycznych wizji. Nieustanne poszukiwanie nowych środków wyrazu czyni jego dorobek niezwykle różnorodnym. Beksiński nie unikał tematów związanych z polską historią i kulturą. Jego prace często zawierają odniesienia do mitologii słowiańskiej, historii kraju i jego burzliwych losów. Połączenie lokalnych inspiracji z uniwersalnymi motywami sprawia, że dzieła artysty są dostępne dla odbiorców z różnych części świata. Jego dzieła nadal zachwycają i inspirują kolejne pokolenia miłośników sztuki, na stałe zapisując się w historii sztuki współczesnej.

Zdjęcia: Wikipedia