Wyszukiwanie zaawansowane Wyszukiwanie zaawansowane

100. rocznica urodzin Wojciecha Fangora


Dzieciństwo i młodość

Wojciech malował i rysował od dzieciństwa. Pochodził z zamożnej rodziny. Był synem Konrada i Wandy z Chachłowskich. Ojciec był wziętym przedsiębiorcą handlującym metalami nieżelaznymi. W zamiłowaniach artystycznych wspierała malarza matka, pianistka i poetka. Pochodziła z Krakowa. Ukończyła Konserwatorium Muzyczne jako pianistka w klasie prof. Lalewicza. Fangorowie mieszkali w Warszawie a od końca lat 20. w willi w podwarszawskim Klarysewie. Tam młody Wojciech rozwijał także swoją drugą pasję - astronomię. W 1933 roku matka artysty zaniosła zbierane przez siebie rysunki syna Tadeuszowi Pruszkowskiemu, rektorowi Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Po prywatnych studiach u Felicjana Kowarskiego i Tadeusza Pruszkowskiego otrzymał w 1946 roku zaocznie dyplom w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Na początku lat 40. Fangor poznał swoją pierwszą żonę, Krystynę Machnicką, z którą zostali wspólnie wywiezieni przez Niemców do obozu przymusowej pracy niedaleko frontu wschodniego. Po wypuszczeniu zamieszkali w Klarysewie. W 1945 roku urodził się syn pary, Roman, późniejszy astrofizyk.

100. rocznica urodzin Wojciecha Fangora
Wystawa prac Wojciecha Fangora w "Elektrowni" w Radomiu

Twórczość i socrealizm

Wojciech Fangor zadebiutował w 1949 roku wystawą kubizujących pejzaży i portretów. W tym samym czasie artysta uprawiał już malarstwo socrealistyczne. Polityką zainteresował się podobno przez przypadek, przygotował dla KC projekt bilbordów, a za sowite wynagrodzenie kupił mieszkanie w Warszawie. Przyczyniło się to do zwolnienia ojca artysty z więzienia. Konrad Fangor został zaaresztowany pod zarzutem sabotażu gospodarczego i skazany początkowo na karę śmierci następnie zamienioną na dożywocie. Najbardziej znane prace artysty z tego okresu to „Matka Koreanka” oraz „Postaci”. Angażował się także w tworzeniu plakatów propagandowych i plakatów filmowych. Afisz do „Murów Malapagi” z 1953 roku do dziś uznawany jest za przełomowy w dziejach Polskiej Szkoły Plakatu. W roku tym odszedł od socrealizmu, zaczął eksperymentować z działaniami w przestrzeni i abstrakcją. W 1958 roku stworzył pierwszą instalację przestrzenną – „Studium przestrzeni" pokazaną w Salonie Nowej Kultury w Warszawie. Praca określona została jako pierwszy światowy environment. W latach 1953–1961 był docentem Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie.

100. rocznica urodzin Wojciecha Fangora
Dworzec Wileński

Pobyt w USA i powrót do Polski

Ponad 30-letni pobyt w USA rozpoczęty w 1966 roku był kluczowym okresem w twórczości Wojciecha Fangora. Powstały wówczas najbardziej rozpoznawalne dzieła artysty z charakterystycznymi motywami kół i fal. W latach 70. artysta porzucił na chwilę abstrakcję, by powrócić do malarstwa realistycznego – stworzył liczne portrety zwłaszcza kobiet, cykle inspirowane kulturą masową (tzw. Obrazy telewizyjne) czy serię „Krzesła”. W 1970 roku, jako jedyny dotychczas polski artysta, miał indywidualną wystawę w Muzeum Guggenheima w Nowym Jorku. W Stanach realizował też swoje inne pasje. Na farmie w Summit zbudował własnoręcznie obserwatorium astronomiczne. Do Polski powrócił w 1999 roku, mając blisko 80 lat. Wraz z drugą żoną, Magdaleną Shummer – Fangor mieszkał około 60 km od Warszawy, we wsi Błędów. W 2007 roku zaprojektował wystrój 7 stacji II linii warszawskiego metra, symbolicznie nawiązując do własnych realizacji w przestrzeni miejskiej stolicy w latach 60. Zmarł 25 października 2015 w Warszawie. 3 listopada został pochowany w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. Na rynku sztuki prace Wojciecha Fangora cieszą się wielkim zainteresowaniem kolekcjonerów, często osiągając rekordy sprzedaży. 

Zdjęcia: Wikipedia

15/11/2022

Malarstwo współczesne

keyboard_arrow_up