Pierre - Auguste Renoir urodził się w Limoges w Haute-Vienne we Francji 25 lutego 1841 roku. Był szóstym z siedmiorga dzieci. Jego ojciec, Léonard Renoir, był krawcem o skromnych dochodach, więc w 1844 roku rodzina Renoira przeniosła się do Paryża w poszukiwaniu lepszych perspektyw. Rodzina zamieszkała w pobliżu Luwru. Chociaż młody Renoir miał naturalną skłonność do rysowania, wykazywał większy talent do śpiewania. Ze względu na sytuację finansową rodziny Renoir musiał przerwać lekcje muzyki i opuścić szkołę w wieku trzynastu lat, aby odbyć praktykę w fabryce porcelany. Tam nauczył się przyozdabiać porcelanę, co wywarło wpływ na jego późniejszy styl i sposób manipulacji kolorem. Gdy rodzina malarza dowiedziała się o jego predyspozycjach, Renoir zaczął brać lekcje, aby przygotować się do wejścia do Ecole des Beaux Arts. Zanim zapisał się do szkoły artystycznej, malował także zasłony dla zagranicznych misjonarzy i dekoracje na wachlarzach. W 1862 roku rozpoczął studia artystyczne pod kierunkiem Charlesa Gleyre'a w Paryżu. Tam poznał Alfreda Sisleya, Frédérica Bazille'a i Claude'a Moneta. Zadebiutował w roku 1864 obrazem „Esmeralda”, który po wystawie uznał za niedoskonały i który w przypływie samokrytycyzmu zniszczył. Czasami w latach 60. XIX wieku nie miał pieniędzy na zakup farby. Renoir odniósł swój pierwszy sukces na Salonie w 1868 roku swoim obrazem Lise with a Parasol (1867), który przedstawiał Lise Tréhot, jego ówczesną kochankę. W jego wczesnych obrazach widoczny jest wpływ Eugène Delacroix i Gustave’a Courbeta oraz malarstwa weneckiego.
"Śniadanie wioślarzy", 1880 - 1881
Impresjonizm
W 1869 roku Renoir zaczął szkicować obok rzeki w La Grenouillère pod Paryżem z Claude'em Monetem. Był to przełomowy moment w historii sztuki, ponieważ obaj mężczyźni jednocześnie opracowali kilka teorii, technik i praktyk, które dały początek impresjonizmowi, w tym użycie luźnych pociągnięć pędzla do uchwycenia efektów światła i ruchu na drzewach i wodzie w różnych pory dnia. Malując w świetle słonecznym bezpośrednio z natury i odważnie wykorzystując żywe syntetyczne pigmenty, które stały się dostępne od początku wieku, zaczęli rozwijać coraz jaśniejszy sposób malowania.
Wojna francusko-pruska zmieniła na jakiś czas jego plany – w roku 1870 zaciągnął się do wojska jako kirasjer. Po wojnie powrócił do Paryża i znów zajął się malarstwem, otwierając okres impresjonistyczny w swojej karierze. Podczas Komuny Paryskiej w 1871 roku, gdy Renoir malował nad brzegiem Sekwany, niektórzy komunardowie myśleli, że jest szpiegiem i mieli go wrzucić do rzeki, kiedy przywódca Komuny, Raoul Rigault, rozpoznał Renoira jako człowieka, który chronił go przy wcześniejszej okazji. W 1874 roku zakończyła się dziesięcioletnia przyjaźń z Julesem Le Cœurem i jego rodziną, a artysta stracił dostęp do posiadłości w pobliżu Fontainebleau i jego malowniczego lasu. Ta utrata ulubionego miejsca malowania spowodowała wyraźną zmianę tematów. Pstrokaty „Le pêcheur à la ligne” Renoira, namalowany w 1874 roku, jest kwintesencją impresjonizmu, skupiając się na ulotnych doznaniach artysty wobec natury. Wibrująca tkanka złamanych pociągnięć pędzla, rewolucyjne odejście od norm Salonu, przywołuje migoczącą grę światła słonecznego, a także delikatny szelest bryzy.
Dalsza twórczość
W 1879 roku Pierre – Auguste Renoir wyjechał do Afryki, od 1881 przebywał w Algierii, a potem w Madrycie i we Włoszech. Dzięki tym podróżom miał okazję zetknąć się z malarstwem Rafaela i Ingresa, co spowodowało oddalenie się od założeń impresjonizmu. Następna faza jego twórczości, charakteryzowana przez przewagę rysunku, ostrzejszych konturów, gładkiej faktury i chłodniejszych kolorów trwa od 1883 do 1888. Następuje po niej okres „perłowy”, w którym barwy są żywsze i ostrzejsze, z przewagą czerwieni, a kreska delikatniejsza. Studiował również starożytne freski z Pompei i udał się na Sycylię, gdzie odwiedził Ryszarda Wagnera i namalował portret kompozytora w zaledwie 35 minut. To właśnie podczas tej podróży zaczął szukać tego, co wspominał jako „szerokie harmonie, bez zajmowania się już drobnymi szczegółami, które przyćmiewają światło słoneczne”. Renoir wrócił do Francji jako odmieniony człowiek, przyjmując liniowy styl klasyczny pod wpływem prac Ingresa i Bouchera, pracując bardziej w studio niż na świeżym powietrzu i coraz bardziej skupiając się na mitologii i kobiecej sylwetce.
"Loża", 1874
Dzieła sztuki
Obrazy Renoira wyróżniają się żywym światłem i nasyconym kolorem, najczęściej skupiając się na ludziach w intymnych i szczerych kompozycjach. Akt kobiecy był jednym z jego głównych tematów. Był płodnym artystą, stworzył kilka tysięcy obrazów. W charakterystycznym impresjonistycznym stylu artysta sugerował szczegóły przedstawianej sceny za pomocą swobodnie pociągniętych akcentów kolorystycznych, tak aby jego postacie delikatnie stapiały się ze sobą i z otoczeniem. Ciepła zmysłowość stylu Renoira uczyniła jego obrazy jednymi z najbardziej znanych i najczęściej reprodukowanych dzieł w historii sztuki. Największa pojedyncza kolekcja jego dzieł – łącznie 181 obrazów znajduje się w The Barnes Foundation w Filadelfii.
Ostatnie lata
Około 1892 roku Renoir zachorował na reumatoidalne zapalenie stawów. W 1907 roku przeniósł się do cieplejszego klimatu „Les Collettes”, farmy w wiosce Cagnes-sur-Mer, niedaleko wybrzeża Morza Śródziemnego. Renoir malował przez ostatnie dwadzieścia lat swojego życia, nawet po tym, jak artretyzm poważnie ograniczył jego mobilność. Doszło do postępujących deformacji rąk i zesztywnienia prawego barku, co zmusiło go do zmiany techniki malarskiej. Często donoszono, że w zaawansowanym stadium artretyzmu malował za pomocą pędzla przyczepionego do sparaliżowanych palców, ale jest to błędne; Renoir nadal był w stanie chwycić pędzel, chociaż potrzebował asystenta, który umieściłby go w jego dłoni. Owijanie rąk bandażami, widoczne na późnych fotografiach artysty, służyło zapobieganiu podrażnieniom skóry. W 1919 roku Renoir odwiedził Luwr, aby zobaczyć, jak jego obrazy wiszą obok obrazów dawnych mistrzów. Pod koniec życia zajął się również edukacją innych malarzy. Z poślubioną w 1890 roku Aliną Victorine Charigot miał trzech synów: Pierre'a (1885-1952), który został aktorem; Jeana (1894-1979), który stał się jednym z największych francuskich twórców filmowych i Claude’a (1901-1969), który również pracował w przemyśle filmowym, zanim został artystą ceramikiem. Pierre – Auguste Renoir zmarł w Cagnes-sur-Mer 3 grudnia 1919 roku na zapalenie płuc.
