Krajobraz po śmierci

Jonasz Stern urodził się w 1904 roku w Kałuszu w rodzinie żydowskiej, zmarł w 1988 roku z Zakopanem. Kształcił się w Szkole Przemysłowej we Lwowie i na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, gdzie mieszkał od 1928 roku. Za swoją działalność polityczną został w 1938 roku osadzony w obozie w Berezie Kartuskiej. Był współzałożycielem zarówno I, jak i II Grupy Krakowskiej. W latach 30. pozostawał on pod silnym wpływem niemieckiego ekspresjonizmu i dadaizmu, w szczególności George’a Grosza. W okresie okupacji trafił do lwowskiego getta, gdzie zajmował się konspiracją, za co zesłano go do obozu w Bełżcu. Artysta ocalał podczas masowego rozstrzeliwania, ominęła go kula plutonu egzekucyjnego. Stern bardzo długo leżał na stosie trupów i sam udając trupa, czekał na okazję do ucieczki. Doświadczenie to bardzo wpłynęło na jego życie i sztukę. Przetwarzał je i pokazywał w formie metafory. Następnie przedostał się na Węgry. Malował poruszające, porozdzierane, płonące, nikomu już niepotrzebne tałesy i tworzył wysmakowane kompozycje z kośćmi ptaków i czaszkami ryb. Po powrocie do Krakowa związał się z Grupą Młodych Plastyków skupionych wokół Tadeusza Kantora. W latach 1954-1974 był pedagogiem krakowskiej ASP. Już przed wojną zajmował się malarstwem i grafiką (stosował technikę linorytu, akwaforty z akwatintą). Jako grafika interesowała go tematyka rodzajowa, po 1945 roku zarówno w obrazach olejnych artysty, jak i w pracach wykonywanych techniką monotypii zachodziły zmiany. Mieszkał przy ulicy Jadwigi z Łobzowa. Pochowany w alei zasłużonych cmentarza Rakowickiego w Krakowie (kwatera LXIX pas C-1-5).

Jonasz Stern, "Pejzaż miejski"

Dzieła artysty były pokazywane na wielu wystawach w kraju i za granicą (m.in. Wenecja, Londyn, Kopenhaga, Nowy Jork). Był wielokrotnie nagradzany, otrzymał np. Nagrodę miasta Krakowa (1961), Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki I stopnia (1969) oraz Nagrodę im. C. K. Norwida (1979). Prace Jonasza Sterna znajdują się w licznych kolekcjach prywatnych oraz muzealnych, m.in. w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie, Krakowie i we Wrocławiu, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Muzeum Historii Żydów Polskich w Warszawie, Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu czy MOCAK-u w Krakowie. Jonasz Stern uhonorowany został wieloma nagrodami i odznaczeniami, m.in. Nagrodą Ministra Kultury i Sztuki I stopnia (1969), Nagrodą im. Cypriana Kamila Norwida (1979), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Orderem Sztandaru Pracy II klasy, Orderem Sztandaru Pracy I klasy, w 1961 został laureatem Nagrody m. Krakowa.