Człowiek z owoców

Giuseppe Arcimboldo (pisane również jako Arcimboldi) był włoskim malarzem najbardziej znanym z tworzenia pomysłowych portretów wykonanych w całości z przedmiotów takich jak owoce, warzywa, kwiaty, ryby i książki. Prace te stanowią odrębną kategorię spośród innych jego produkcji. Był konwencjonalnym nadwornym malarzem portretów dla trzech świętych cesarzy rzymskich w Wiedniu i Pradze, wykonując także tematy religijne i między innymi serię kolorowych rysunków egzotycznych zwierząt w cesarskiej menażerii.

Ojciec Giuseppe, Biagio Arcimboldo, był artystą z Mediolanu. Podobnie jak jego ojciec, Giuseppe Arcimboldo rozpoczął karierę jako projektant witraży i fresków w lokalnych katedrach, gdy miał 21 lat. W 1562 roku został nadwornym portrecistą Ferdynanda I na dworze Habsburgów w Wiedniu w Austrii, a później Maksymiliana II i jego syna Rudolfa II na dworze w Pradze. Był także dekoratorem dworu i projektantem kostiumów. Augustus, elektor Saksonii, który odwiedził Wiedeń w 1570 i 1573 roku, zobaczył dzieło Arcimboldo i zamówił kopię jego „Czterech pór roku”, która zawiera jego własne symbole monarchiczne.
Konwencjonalne prace Arcimboldo na tradycyjne tematy religijne popadły w zapomnienie, ale jego portrety ludzkich głów złożone z warzyw, roślin, owoców, stworzeń morskich i korzeni drzew były bardzo podziwiane przez współczesnych i pozostają źródłem fascynacji do dziś. Zostały one starannie skonstruowane przez jego wyobraźnię. Zebrane przedmioty na każdym portrecie nie były przypadkowe: każdy był powiązany przez charakterystykę. Jego prace pokazywały nie tylko przyrodę i człowieka, ale także to, jak bardzo byli ze sobą spokrewnieni.
Arcimboldo zmarł w Mediolanie, gdzie przeszedł na emeryturę po opuszczeniu służby praskiej. To właśnie podczas tej ostatniej fazy swojej kariery stworzył złożony portret Rudolfa II, a także swój autoportret jako „Cztery pory roku”. Współcześni mu Włosi uhonorowali go poezją i rękopisami upamiętniającymi jego znakomitą karierę.
Kiedy wojska szwedzkie najechały Pragę w 1648 r., podczas wojny trzydziestoletniej, wiele obrazów Arcimboldo zostało zabranych z kolekcji Rudolfa II. Jego prace znajdują się w wiedeńskim Kunsthistorisches Museum i Habsburg Schloss Ambras w Innsbrucku; Luwr w Paryżu; a także w licznych muzeach w Szwecji. We Włoszech jego prace znajdują się w Cremonie, Brescii i Galerii Uffizi we Florencji. Wadsworth Atheneum w Hartford, Connecticut; Muzeum Sztuki Denver w Denver w Kolorado; Menil Foundation w Houston w Teksasie; Candie Museum w Guernsey. Potrzebne źródło] Real Academia de Bellas Artes de San Fernando w Madrycie jest właścicielem obrazu Wiosna autorstwa Arcimboldo.

Klasyfikacja Arcimboldo jako manierysty również należy do XX wieku. Arcimboldo urodził się w późnym renesansie, a jego pierwsze prace powstały w tradycyjnej manierze renesansowej. W epoce renesansu artysta musiał być przede wszystkim utalentowanym rzemieślnikiem, umiejętnie naśladującym naturę, gdyż idea sztuk pięknych opierała się na jej studiowaniu. Manieryzm różnił się od sztuki renesansu przyciąganiem do „nie naturalistycznej abstrakcji”. Była to kontynuacja nowatorstwa artystycznego późnego średniowiecza – sztuki ucieleśniającej idee. Kluczem do rekonstrukcji światopoglądu Arcimbolda wydawała im się symbolika inscenizowanych przez artystę uroczystości dworskich oraz jego alegoryczne serie.  

Zdjęcia: Wikipedia